Do Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych wpływają wnioski rolników ubezpieczonych w KRUS z całego kraju, którzy chcąc przejść na emeryturę rolniczą napotykają trudności w tym zakresie, jakich nie spotykają pracownicy innych sfer gospodarki ubezpieczeni w ZUS. Zawiązują w tym celu nawet Komitety Społeczne czy Organizacje, które mają zająć się tym palącym problemem.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, warunkiem koniecznym uzyskania przez rolnika prawa do świadczenia emerytalnego z KRUS jest ukończenie tzw. „wieku emerytalnego”, podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS przez co najmniej 25 lat oraz trwałe zaprzestanie działalności rolniczej. Wymaganie spełnienia tego ostatniego warunku jest krzywdzące dla rolników, ponieważ muszą pozbyć się swojej własności. Wielu rolników, nie ma następców, którym mogliby przekazać gospodarstwo i stanowi to dodatkowy problem. Wsie wyludniają się, młodzi podejmują pracę w miastach lub poza granicami kraju. Jest wielu rolników, którzy chcieliby lub są zmuszeni ze względów ekonomicznych kontynuować pracę we własnym gospodarstwie, a ponieważ płacili ponad 25 lat składki na KRUS, powinna się należeć pełna emerytura, analogicznie jak pracownikom innych sfer gospodarki narodowej.
Problemem jest też nierówny staż pracy wymagany do uzyskania emerytury w ZUS i KRUS, a także brak możliwości zaliczania stażu pracy w ZUS do uzyskania emerytury w KRUS, aby otrzymać emeryturę z KRUS należy być ubezpieczonym 25 lat w KRUS, natomiast w ZUS do emerytury z ZUS dolicza także staż pracy w KRUS).
Zdaniem Zarządu KRIR takie zróżnicowanie prawa do emerytury jest nie tylko krzywdzące dla rolników, a także niezgodne z Konstytucją RP.
Zarząd KRIR wystąpił w związku z powyższym do Premiera o spowodowanie zmiany przepisów w takim kierunku, aby rolnicy ubezpieczeni w KRUS mieli równe prawa do przejścia na emeryturę jak ubezpieczeni w ZUS.
Tylko kilkanaście procent właścicieli gospodarstw rolnych zawiera umowy ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Co może skłonić rolników do ubezpieczania się, jakie oczekiwania mają wobec ubezpieczycieli i w jakim kierunku powinny iść zmiany w ubezpieczeniach rolnych – nad tym wszystkim zastanawiali się eksperci, naukowcy, przedstawiciele rolników i ubezpieczyli w trakcie debaty w Najwyższej Izbie Kontroli. Wnioski z panelu dyskusyjnego pomogą w opracowaniu kierunków kontroli w tym zakresie.
24 czerwca 2019 r. Komisja Europejska opublikowała wyniki ogólnoeuropejskiej kampanii na rzecz testowania produktów spożywczych, w której wykazano, że niektóre produkty, które oznaczone są w identyczny lub podobny sposób, mają jednocześnie różny skład.
W dniu 24 czerwca 2019 r. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego wobec licznych głosów rolników, którzy spłacają kredyty obrotowe i inwestycyjne, ale na skutek splotu niekorzystnych okoliczności m.in. niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, pożaru gospodarstwa lub spadku cen produktów rolno-spożywczych czasowo wpadli w problemy z ich spłatą z wnioskiem o wystosowanie pisma do centrali banków z prośbą o wstrzymanie procesów egzekucyjnych do czasu notyfikowania przez KE ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne (Dz. U. z 2019 r. poz. 33) i wejścia w życie przedmiotowych przepisów dotyczących pomocy rolnikom.
Rząd Polski przygotował pomoc dla rolników, którzy czasowo znajdą się w trudnej sytuacji finansowej związanej z prowadzeniem gospodarstw rolnych w postaci przepisów ww. ustawy, które niestety muszą być notyfikowane w Komisji Europejskiej. Zgodnie z informacją uzyskaną w dniu 19.06.2019 r. w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wniosek Polski który notyfikuje w KE pomoc, określoną w przepisach ww. ustawy w był uzupełniany przez stronę Polską i do chwili obecnej notyfikacji nie uzyskał – jest w fazie rozpatrywania przez KE.
W związku z przekazaniem do konsultacji publicznych projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą pracownikom jednostek doradztwa rolniczego samorząd rolniczy przekazał następującą opinię:
Samorząd rolniczy docenia ogromną pomoc pracowników ośrodków doradztwa rolniczego przy wypełnianiu wniosków, biznesplanów i dokumentów niezbędnych do pozyskania środków finansowych z PROW i innych programów. Zmieniająca się sytuacja gospodarcza, wprowadzanie nowych technologii i systemów informatycznych w rolnictwie wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia od osób, które świadczą usługi doradcze. Ponadto ciągle zmieniające się prawo dotyczące samego rolnictwa jak i jego otoczenia wymaga na bieżąco monitorowania zachodzących zmian oraz podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych.
Niestety niskie zarobki powodują, że wielu specjalistów odchodzi z ODR-ów, a przechodzących na emeryturę nie ma kto zastąpić. Jest to sytuacja, która nie może trwać i wymaga pilnej reakcji za strony Rządu.
Zawarte w projekcie propozycje podwyższenia miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego są krokiem we właściwym kierunku. Jednak odejście od określania minimalnego wynagrodzenia na danym stanowisku, motywowana tym, że płace minimalną określają inne przepisy, nie znajduje uzasadnienia. Zdaniem samorządu rolniczego podejście to jest nieprawidłowe, gdyż nie zabezpiecza interesów pracowników ośrodków. Naszym zdaniem powinno się określić minimalny pułap zarobków powiązany nie z płacą minimalną, a ze średnią krajową. Wówczas pracownik miałby pewność, iż jego przychody z pracy nie będą niższe niż określona w rozporządzeniu kwota. Maksymalny pułap zarobków przekazuje narzędzie do gradacji w ręce dyrektorów jednostek, jednak nie daje pracownikom gwarancji ich osiągnięcia. Możliwa jest więc sytuacja otrzymywania przez wyspecjalizowanych pracowników pensji na minimalnym poziomie, jak często dzieje się w chwili obecnej. Z pewnością nie przyczyni się do wzrostu atrakcyjności zawodu doradcy rolniczego, a co za tym idzie wzrostu zatrudnienia w ośrodkach doradztwa na wystarczającym poziomie.
Samorząd rolniczy zauważa, że problem wynagradzania pracowników zajmujących się obsługą rolnictwa dotyczy również innych instytucji. Naszym zdaniem wynagrodzenia osób pracujących we wszystkich instytucjach działających dla rolników i na rzecz rolnictwa winny być zbliżone i odpowiednio atrakcyjne.
