- Home
- O NAS
- INFO BRANŻOWE
- WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA
- LEGISLACJA
- MEDIA
- GALERIA
- DO POBRANIA
- KONTAKT
W odpowiedzi na pismo KRIR w sprawie braku kwalifikowalności podatku VAT ramach interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pismem z dnia 26 czerwca 2024 r., przekazało następujące wyjaśnienia:
W odpowiedzi na wystąpienia Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych dotyczące uruchomienia przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej kolejnej edycji programu „Usuwanie folii rolniczych i innych odpadów pochodzących z działalności rolniczej", Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło pismem z 25 czerwca 2024 r. poniższe informacje.
W chwili obecnej NFOŚiGW nie planuje ogłoszenia kolejnego naboru wniosków na rok 2024 w ramach Programu. Niemniej jednak, po zakończeniu realizacji przedsięwzięć w ramach już zawartych umów o dofinansowanie, Fundusz dokona rozeznania zapotrzebowania na wsparcie finansowe i rozważy celowość kontynuacji Programu. Należy jednak zaznaczyć, że uruchomienie kolejnego naboru wniosków uwarunkowane będzie dostępnością środków w budżecie na realizację Programu oraz określeniem wpływów środków do NFOŚiGW, które będą mogły być przeznaczone na ten cel.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. W ramach konsultacji społecznych Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazał pismem z 13 czerwca 2024 r. poniższą opinię samorządu rolniczego:
Krajowa Rada Izb Rolniczych negatywnie ocenia zaproponowany art. 10 ust. 3 w brzmieniu: „3. W skład powiatowej rady rynku pracy wchodzą:
Z przepisów tych bowiem wynika, że wykluczono z Rady Rynku Pracy — tak ważnego organu opiniodawczo-doradczego Starosty w sprawach kształtowania lokalnego rynku pracy - przedstawicieli izb rolniczych, na co jako przedstawiciele samorządu rolniczego nie możemy się zgodzić. Bowiem z przepisów art. 3 ustawy z dnia 8 października 1982 r o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. tj. z 2024 poz. 263) wynika, że: „Społeczno-zawodowymi organizacjami rolników, zwanymi dalej „organizacjami rolników" są: 1) kółka rolnicze; 2) (uchylony) 3) rolnicze zrzeszenia branżowe; 4) związki rolników, kółek i organizacji rolniczych; 5) związki rolniczych zrzeszeń branżowych."
Obwiązujące przepisy art. 23 ust. 3 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy (Dz.0 z 2024 poz. 475 ze zm.) stanowią: „3. W skład powiatowej rady rynku pracy wchodzą osoby powoływane przez starostę spośród działających na terenie powiatu terenowych struktur każdej organizacji związkowej i organizacji pracodawców, reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, społeczno-zawodowych organizacji rolników, w tym związków zawodowych rolników indywidualnych i izb rolniczych oraz organizacji pozarządowych zajmujących się statutowo problematyką rynku pracy. ".
Dlatego też w art. 10 ust. 3 pkt 4 projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia należy uzupełnić o przedstawiciela izb rolniczych i nadać następujące brzmienie temu przepisowi: „ 4) jeden przedstawiciel organizacji rolników, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 8 października 1982 r o społeczno-zawodowych organizacjach rolników oraz jeden przedstawiciel izb rolniczych, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych; ".
Niezależnie od powyższego, pozytywnie ocenia się zaproponowanie przepisów, na podstawie których pomocą objęte zostaną osoby nieaktywne zawodowo, zniesienie powiązania osoby bezrobotnej z urzędem pracy ze względu na miejsce zameldowania, wprowadzenie możliwości udzielania pożyczki edukacyjnej oraz dofinansowania dla przedsiębiorców zatrudniających osoby poszukujące pracy, które osiągnęły wiek emerytalny ale nadal chcą pracować (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn).
Samorząd rolniczy pozytywnie również ocenia przepis wprowadzający objęcie pomocą powiatowych urzędów pracy w zakresie osób biernych zawodowo oraz rolników. Zgodnie z projektem rolnicy, którzy posiadają nieruchomość rolną o powierzchni ponad 2 ha i nie mają regularnych dochodów, będą mogli starać się o status bezrobotnego. Dotychczas było to utrudnione, rolnicy nie mogli zarejestrować się jako bezrobotni i nie mogli korzystać ze wsparcia oferowanego przez urzędy pracy. Dzięki zaproponowanym w projekcie zmianom rolnicy będą mieli szansę na zdobycie nowych umiejętności.
Natomiast wątpliwości budzi projektowany przepis dotyczący funkcjonowania w trakcie kadencji systemu rotacyjnego dla przewodniczących Rady Rynku Pracy, wojewódzkich rad rynku pracy oraz powiatowych rad rynku pracy. Zgodnie bowiem z projektowanymi przepisami art.11 ust. 1-3: „Przewodniczący Rady Rynku Pracy, wojewódzkich rad rynku pracy oraz powiatowych rad rynku pracy są wybierani rotacyjnie zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy składu rady, spośród członków rady. 2. Wybór kolejności przewodniczenia w radzie uzgadniają członkowie rady, dążąc do zapewnienia możliwości przewodniczenia radzie jak największej liczbie przedstawicieli organów i organizacji powołanych w skład rady. 3. Kadencja przewodniczącego rady trwa od 6 do 12 miesięcy i jest ustalana w momencie jego wyboru". Wybrany przewodniczący, w opinii samorządu rolniczego, powinien kierować Radą przez całą kadencję, chyba że sam zrezygnuje. Rotacyjność na stanowisku przewodniczącego Rady może nie służyć dobrze funkcjonowaniu Rad.
Zamieszczamy poniżej pismo Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z 14 czerwca 2024 r. w sprawie zbliżającego się zakończenia poddziałań PROW 2014-20:
„Mając na względzie zbliżające się zakończenie wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, chciałabym złożyć Państwu wyrazy podziękowania za ogromne zaangażowanie i owocną współpracę przy jego realizacji. Ośrodki Doradztwa Rolniczego i Izby Rolnicze odegrały w tym procesie bardzo ważną rolę m.in. zgłaszając propozycje zmian, które pozwoliły na wprowadzenie ułatwień i uproszczeń dla rolników na etapie ubiegania się o pomoc, realizacji inwestycji i ich rozliczania.
W całym okresie wdrażania PROW 2014-2020 wykazali się Państwo profesjonalizmem oraz zaangażowaniem udzielając wszechstronnej pomocy rolnikom ubiegającym się o wsparcie finansowe w ramach poddziałań premiowych tj. 6.1 „Premie dla młodych rolników”, 6.2 „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”, 6.3 „Restrukturyzacja małych gospodarstw”, w ramach PROW 2014-2020, za co składam serdeczne podziękowania.
Dzięki Państwa poświęceniu, cierpliwości i wytrwałości fundusze te trafiają do Rolników służąc wszystkim mieszkańcom obszarów wiejskich. Serdecznie dziękuję Państwu za efektywną pracę, która jest i powinna być zawsze wyrazem szacunku dla polskich rolników.
Warto nadmienić, iż PROW 2014-2020 został opracowywany na podstawie przepisów Unii Europejskiej, a także aktów delegowanych i wykonawczych Komisji Europejskiej. Celem głównym PROW 2014-2020 była poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich. Program jest finansowany z budżetu UE (EFRROW – Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich) i z krajowych środków publicznych. Po uwzględnieniu dodatkowych środków w wysokości 3,6 mld euro, związanych z wprowadzeniem okresu przejściowego i wydłużeniem realizacji PROW 2014-2020 o 2 lata, a także kwoty 945 mln euro z Europejskiego Funduszu Odbudowy, wspierającego inwestycje oraz działania w dziedzinie środowiska, budżet PROW 2014-2020 wynosi obecnie 18,2 mld euro, w tym 11,9 mld euro ze środków EFRROW. Pomoc finansowa ze środków PROW 2014-2020 była skierowana głównie do sektora rolnego. Sektor ten jest szczególnie istotny z punktu widzenia zapewnienia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, ale także zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego kraju i wymaga znaczącego, odpowiednio ukierunkowanego wsparcia.
Jednocześnie mając na uwadze przepisy UE w zakresie wydłużenia okresu realizacji PROW 2014-2020 o 2 lata, zwracam uwagę na fakt, iż zakończenie realizacji inwestycji i złożenie wniosków o płatność drugiej raty pomocy przez Beneficjentów poddziałań premiowych
6.1 „Premie dla młodych rolników”,
6.2 „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”,
6.3 „Restrukturyzacja małych gospodarstw”
w ramach PROW 2014-2020 będzie możliwe w nieprzekraczalnym terminie do 31 sierpnia 2025 r.
Beneficjenci ww. poddziałań premiowych mogą rozliczyć projekty w maksymalnym terminie nie dłuższym niż do dnia 31 sierpnia 2025 r., przy czym powinien zostać zachowany odpowiednio 2 lub 3 letni, wynikający z decyzji o przyznaniu pomocy, termin realizacji biznesplanu.
Podkreślenia wymaga fakt, iż koniecznym do spełnienia warunkiem umożliwiającym Agencji wypłatę drugiej raty pomocy, jest zrealizowanie przez Beneficjenta całego biznesplanu w powyżej opisanych terminach.
Jednocześnie informuję, iż beneficjenci poddziałań premiowych mogą wystąpić do dyrektora oddziału regionalnego Agencji z wnioskiem o wyrażenie zgody na zmianę założeń biznesplanu w trakcie jego realizacji w zakresie warunków, w tym wydłużenie okresu jego realizacji.
Warto wspomnieć, iż w przypadku poddziałania 6.1 „Premie dla młodych rolników” oraz 6.3 „Restrukturyzacja małych gospodarstw”, zmiany polegające na zwiększeniu lub zmniejszeniu skali produkcji roślin lub zwierząt w gospodarstwie nie wymagają zgody Agencji, jeżeli zostanie zachowany kierunek produkcji określony w biznesplanie dla docelowej sytuacji gospodarstwa oraz zostanie spełniony warunek w zakresie osiągnięcia wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa w stosunku do wyjściowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa.
Natomiast w przypadku poddziałania 6.2 „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”, nie wymaga zgody Agencji zmiana założeń biznesplanu w zakresie opisu i szacunkowej wartości planowanych inwestycji w środki trwałe i inne środki związane z działalnością pozarolniczą.
Należy wskazać, iż środki wypłacane w ramach pomocy są środkami budżetowymi (z budżetu unijnego jak i krajowego) i podlegają szczególnej ochronie, muszą też być wydatkowane zgodnie z zasadami gospodarności, efektywności i skuteczności oraz w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, oraz optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów (art. 33 ust. 1 rozporządzenia UE nr 2018/1046 oraz art. 44 ust. 3 ustawy o finansach publicznych). ARiMR jako agencja płatnicza jest zobowiązana do przestrzegania ww. zasad i ich stosowania w ramach rozpatrywanych spraw.
Mając na uwadze społeczną misję doradztwa jaką wypełniają Ośrodki Doradztwa Rolniczego i Izby Rolnicze, proszę Państwa o zwrócenie uwagi Rolnikom, podczas bezpośrednich spotkań, o konieczności skompletowania przez Beneficjentów poddziałań premiowych wymaganej dokumentacji, w szczególności pozyskania wszelkiego rodzaju opinii, zaświadczeń i decyzji wydawanych przez organy administracji publicznej oraz faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej, tak aby skutecznie i w nieprzekraczalnym terminie możliwe było złożenie wniosku o płatność drugiej raty pomocy. Należy mieć na uwadze, iż uzyskanie wsparcia w ramach poddziałań premiowych wiąże się z wieloma obowiązkami i dlatego wymaga od Beneficjentów zachowania szczególnej uwagi.
Obowiązki Beneficjentów dotyczące realizacji warunków zostały określone w decyzjach o przyznaniu pomocy finansowej na operacje „Premie dla młodych rolników”, „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” i „Restrukturyzacja małych gospodarstw” objętych PROW 2014-2020 i wynikają z przepisów:
-rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie dla młodych rolników” w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2023 r. poz. 2380),
-rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 października 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r., poz. 1680,);
-rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1196 z późn. zm.).
Mając na względzie przepisy powyżej przytoczonych rozporządzeń wykonawczych, ważnym również jest realizacja zobowiązań. Poniżej przedstawiam najważniejsze zobowiązania wynikające z otrzymania dofinansowania dla beneficjentów poddziałań premiowych, i są to m.in. odpowiednio:
Premie dla młodych rolników
Beneficjent powinien:
Restrukturyzacja małych gospodarstw:
Beneficjent powinien:
Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej
Beneficjent powinien:
Mając na uwadze powyższe, w trosce o zapewnienie prawidłowego i sprawnego wydatkowania środków finansowych, uprzejmie proszę o zwrócenie szczególnej uwagi Beneficjentom na aspekty związane z realizacją biznesplanów i dołożenie wszelkich starań, tak aby każdy Rolnik mógł z sukcesem zakończyć realizację inwestycji wspieranych w ramach PROW 2014-2020.
Konieczność rozliczenia drugiej raty pomocy w nieprzekraczalnym terminie do 31 sierpnia 2025 roku dotyczy około 50 tysięcy beneficjentów ww. podziałań.”
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 17 maja 2024 r. o wprowadzenie możliwości korygowania wniosków obszarowych w zakresie płatności niezwiązanej do tytoniu za 2023 r. w związku ze zmianami w systemie informatycznym ARiMR, który nie zaznaczał automatycznie wnioskowania o płatności do tytoniu, co pozbawiło producentów tytoniu dopłaty z tego tytułu resort rolnictwa poinformował, jak następuje.
Terminy składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich oraz przejściowego wsparcia krajowego (w tym płatności niezwiązanej do tytoniu), a także terminy na dokonywanie zmian w tych wnioskach zostały określone w art. 60 ustawy o Planie Strategicznym1.
W 2023 r. podstawowy termin na składanie wniosków został wydłużony do dnia 30 czerwca 2023 r. (do dnia 25 lipca 2023 r. z zastosowaniem kary w wysokości 1% za każdy dzień roboczy opóźnienia), natomiast zmiany do wniosków można było składać do 17 lipca 2023 r. (do dnia 25 lipca 2023 r. z zastosowaniem kary w wysokości 1% za każdy dzień roboczy opóźnienia).
Jednocześnie zgodnie z art. 60 ust. 4 ww. ustawy, terminy złożenia wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich oraz dokonania zmiany tego wniosku nie podlegają przywróceniu. Dlatego też nie jest możliwe korygowanie wniosków z kampanii 2023 po terminach wymienionych powyżej tym bardziej, że kampania 2023 dobiega końca – zgodnie z przepisami rozporządzenia 2021/21162 płatności są realizowane do 30 czerwca następnego roku kalendarzowego.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia 2022/11733 to beneficjent płatności pozostaje odpowiedzialny za wniosek o przyznanie pomocy i prawidłowość przekazanych informacji. Oznacza to, że to na rolniku spoczywa obowiązek sprawdzenia wstępnie wypełnionego formularza wniosku przed wysłaniem go do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
