- Home
- O NAS
- INFO BRANŻOWE
- WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA
- LEGISLACJA
- MEDIA
- GALERIA
- DO POBRANIA
- KONTAKT
7 czerwca 2023 r. Zarząd KRIR zwrócił się z apelem do ministra rolnictwa o podjęcie natychmiastowych działań w celu usprawnienia aplikacji suszowej oraz sfinalizowania prac mających na celu opracowanie rzetelnego systemu ogłaszania suszy na danym terenie.
Prof. Marek Mrówczyński, dyrektor Instytutu Ochrony Roślin PIB w latach 2018-2021 oraz 2007-2012 udzielił miesięcznikowi Farmer wywiadu na temat biopreparatów >>>
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 18 kwietnia 2023 r., dotyczące wprowadzenia zmiany przepisów w celu umożliwienia rolnikom będącym w rolnictwie zrównoważonym PROW korzystania z ekoschematów, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało 25 maja 2023 r. poniższe wyjaśnienia.
Regulacje dotyczące ustalenia zasad łączenia ekoschematów oraz Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020 poprzedzone były wnikliwą analizą, przy której najistotniejszymi kwestiami branymi pod uwagę były:
- wyeliminowanie ryzyka podwójnego finansowania,
- uniknięcie kumulacji praktyk pro-środowiskowych o zbliżonym celu na jednej powierzchni, biorąc pod uwagę ograniczenia budżetowe.
Istotną kwestią jest fakt, że zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne, zgodnie z przepisami UE, co do zasady mają charakter 5-letni. Przepisy UE nie przewidują możliwości przerwania realizacji już podjętych zobowiązań, ponieważ takie działanie stanowiłoby utratę osiągniętych efektów środowiskowych.
Jednocześnie płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne, zgodnie z przepisami UE, rekompensują w całości lub części utracone dochody i dodatkowo poniesione koszty wynikające z realizacji wymogów podjętego zobowiązania.
Należy zauważyć, że choć w ramach Pakietu 1. tzw. praktyki dodatkowe (przyoranie słomy, obornika, stosowanie międzyplonów) nie są stosowane w każdym roku jego realizacji, to płatność w ramach tego pakietu została skalkulowana tak, że koszty stosowania tych praktyk są rekompensowane corocznie w okresie realizacji zobowiązania. Oznacza to, że w każdym roku część otrzymanej płatności stanowi rekompensatę realizacji tych wymogów.
W tym miejscu, mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że od 2023 r. obowiązująca w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone stawka płatności została zwiększona z 552 zł/ha do 800 zł/ha. Podwyższenie stawek płatności rolnośrodowiskowo-klimatycznych PROW 2014-2020 było motywowane tym, że od 2023 r. są równolegle wdrażane zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne zarówno w ramach PROW 2014-2020, jak i interwencje pro-środowiskowe w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027). W PS WPR 2023-2027 praktyki, które wchodzą w zakres wymogów Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone, są wdrażane w ramach ekoschematów tj. takie praktyki jak: Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe, Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia oraz Zróżnicowana struktura upraw.
Dlatego też zwiększona do 800 zł stawka płatności dla Pakietu 1. została obliczona w oparciu o wielkości wsparcia w ramach ww. praktyk ekoschematowych.
Ustalając zasady łączenia ekoschematów z Pakietem 1. Rolnictwo zrównoważone, poza powyższymi kwestiami, kierowano się zakładanymi celami środowiskowymi tego pakietu tj. realizowaniem różnych praktyk wzajemnie na siebie oddziałujących i uzupełniających się. Zastosowany w ramach Pakietu 1. (o stosunkowo wysokim zakładanym udziale w budżecie działania i ukierunkowaniu na gospodarstwa intensywne) mechanizm degresywności oraz przyjęte zasady łączenia tego pakietu z ekoschematami mają pozwolić na zwiększenie liczby gospodarstw i powierzchni objętej praktykami pro-środowiskowymi zwiększając tym samym efektywność wykorzystania środków.
W tym miejscu pragnę dodatkowo poinformować, że przyjęte zasady łączenia ekoschematów ze zobowiązaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone nie dotyczą gruntów ornych „dodanych” w takcie realizacji zobowiązania w ramach tego pakietu. Do takich „dodanych” gruntów ornych nie są przyznawane płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach Pakietu 1., ponieważ obowiązuje na nich realizacja jedynie wybranych wymogów. Tym samym na takich gruntach w przypadku realizowania na nich ekoschematów, nie występuje ryzyko podwójnego finansowania. Należy podkreślić, że w przypadku praktyk Zróżnicowana struktura upraw (ZSU), Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia (w wariancie podstawowym lub w wariancie z wapnowaniem) wszystkie warunki i wymogi dotyczące realizacji tych praktyki (takie jak np. odpowiedni udział powierzchniowy poszczególnych upraw w ramach ZSU) powinny być spełniane przez rolnika w odniesieniu do gruntów ornych „dodanych” w trakcie realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 (tj. tak jak by te „dodane” grunty stanowiły oddzielne gospodarstwo).
Informuję, że ww. zwiększenie stawek płatności w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020 ma zapewnić sprawiedliwe traktowanie, poprzez przyznawanie płatności w analogicznej wysokości, beneficjentów PROW 2014-2020 i PS WPR 2023-2027 realizujących analogiczne praktyki pro-środowiskowe. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na bieżąco będzie analizowało realizację poszczególnych płatności i w przypadku wystąpienia okoliczności uzasadniających wprowadzenie zmian, podjęte zostaną działania w celu modyfikacji PS WPR.
12 maja 2023 r. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz wraz z delegacją Koalicji na rzecz zdrowych gleb w Polsce uczestniczył w spotkaniu z sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lechem Kołakowskim. Przedstawiciele czternastu organizacji społecznych, samorządowych, związkowych, branżowych i producenckich zaprezentowali swoje cele odnośnie odkwaszenia gleb. Przede wszystkim zwrócili uwagę na fakt, że ponad 64% gleb uprawnych w Polsce jest kwaśnych albo bardzo kwaśnych, co skutkuje m.in. spadkiem plonów, słabą efektywnością nawożenia i szkodliwym wpływem na środowisko.
Gleby te wymagają działań regeneracyjnych poprzez ich odkwaszenie. Przedstawiciele koalicji przekazali ministrowi Lechowi Kołakowskiemu projekt Narodowego Powszechnego Programu Odkwaszenia Gleb w Polsce. Dokument ten został przygotowany przez ekspertów i zawiera propozycje rozwiązań dających nadzieję na powszechną regenerację gleb w Polsce. Przedstawiciele koalicji wyrazili nadzieję, że przekazane propozycje będą poddane analizie w resorcie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz posłużą zainicjowaniu prac legislacyjnych prowadzących do przyjęcia regulacji ustawowych gwarantujących wieloletnie nakłady na rzecz podnoszenia jakości gleb w Polsce.
Minister Lech Kołakowski zadeklarował wolę wsparcia postulatów odnoszących się do odkwaszenia gleb w Polsce. Negatywne konsekwencje utrzymywania aktualnego stanu w tym zakresie będą potęgowały się, zarówno w zakresie jakości produktów rolnych, wysokości plonów, cen jak i jakości żywności, ale także w wymiarze ochrony środowiska.
Do pobrania:
projekt Narodowego Powszechnego Programu Odkwaszenia Gleb w Polsce>>>
W nawiązaniu do wystąpienia Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 15 marca 2023r., na wniosek przyjęty podczas XV Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych o objecie płatnością ekologiczną 4% gruntów ugorowanych przymusowo w ramach wypełniania normy GAEC 8, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich Joanna Czapla poinformowała pismem z 18 maja 2023 r., że przekazano do centrali Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa poniższą interpretację przepisów w sprawie przyznawania płatności ekologicznych do powierzchni deklarowanych jako „ugór z uprawą”.
„Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/1317, wprowadzające derogację w zakresie możliwości prowadzenia w 2023 r. upraw na ugorze realizującym normę GAEC 8, ma na celu przyczynienie się do rozwiązania problemów związanych z bezpieczeństwem żywnościowym. Przy takim podejściu, rozporządzenie wprost wskazało uprawy nieobjęte derogacją i ograniczyło je wyłącznie do uprawy kukurydzy, soi i zagajników o krótkiej rotacji. Tym samym, w opinii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW), intencją rozporządzenia nie było zawężenie możliwości prowadzenia upraw na ugorze jedynie do upraw przeznaczonych na bezpośrednie cele żywnościowe. W związku z tym na ugorze z uprawą powinna istnieć możliwość deklarowania wszystkich upraw na gruntach ornych z wyłączeniem kukurydzy, soi i zagajników o krótkiej rotacji. Podejście w tym zakresie przekłada się na możliwość uzyskania płatności innych niż podstawowe wsparcie dochodów.
Należy bowiem zauważyć, że:
– zgodnie z § 32 rozporządzenia w sprawie ekoschematów, jeżeli rolnik we wniosku o przyznanie płatności na 2023 rok zadeklaruje grunty ugorowane z uprawą, to uprawę tę uwzględnia się do wyliczenia wielkości procentowej upraw w strukturze zasiewów w ramach praktyki Zróżnicowana struktura upraw.
Oznacza to, że obszar uprawy deklarowanej na ugorze przekłada się na realizację wymogów tej praktyki i w konsekwencji na wysokość płatności.
– zgodnie z § 32i ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ekologicznego PROW 2014-2020 oraz zgodnie z § 46 rozporządzenia ekologicznego PS WPR, do powierzchni objętej zobowiązaniem ekologicznym, która we wniosku o przyznanie płatności na 2023 rok została zadeklarowana jako grunt ugorowany z uprawą przysługują płatności ekologiczne.
– zgodnie z przepisami rozporządzenia rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020 – załącznik nr 2, od 2023 r. rolnicy realizujący zobowiązanie w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 mogą stosować ugorowanie gruntów, o ile to ugorowanie jest realizowane na potrzeby spełnienia normy warunkowości GAEC 8. Na potrzeby wymogów Pakietu 1. takie ugory stanowią oddzielną uprawę i oddzielna grupę upraw. Jednocześnie w przypadku gdy rolnik w 2023 r. korzystając z derogacji, o której mowa we wstępie do pisma, zadeklaruje ugór z uprawą, to uprawa oraz grupa upraw na potrzeby spełnienia wymogów Pakietu 1. jest ustalana zgodnie z tą uprawą, która została zadeklarowana na danym ugorze. Zatem zadeklarowana na ugorze uprawa będzie uwzględniana do wyliczenia wielkości procentowej upraw w strukturze zasiewów oraz w wymogu dotyczącym stosowania zmianowania w ramach tego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Centralę ARiMR, zmieniona zostanie parametryzacja systemu składania wniosków w sposób umożliwiający zadeklarowanie wszystkich gatunków i upraw, z wyłączeniem kukurydzy, soi i zagajników o krótkiej rotacji.”
