- Home
- O NAS
- INFO BRANŻOWE
- WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA
- LEGISLACJA
- MEDIA
- GALERIA
- DO POBRANIA
- KONTAKT
Odpowiadając na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 17 sierpnia 2021 r. o uznaniem wszystkich lasów przyległych do działek rolnych, jako obszaru zalesionego proekologicznego, Minister Rolnictwa i Rozowju Wsi wyjaśnia co następuje.
"Na wstępie pragnę zaznaczyć, że wykaz obszarów, które mogą być uważane za obszary proekologiczne (obszary EFA) został wskazany bezpośrednio w przepisach UE, tj. w art. 46 rozporządzenia PE i Rady nr 1307/2013. Polska jako kraj członkowski UE wyznaczyła do wdrożenia, spośród tego wykazu, szeroki katalog obszarów proekologicznych, tak aby umożliwić rolnikom realizację zobowiązania utrzymania obszarów EFA w jak największym zakresie. Jednym z takich obszarów proekologicznych, wskazanym w ww. rozporządzeniu UE (art. 46 ust. 2 lit. h), były obszary zalesione po 2008 r. w ramach PROW 2007-2013 (zalesienia na gruntach rolnych) i PROW 2014-2020.
Niemniej jednak, w związku z uwagami Komisji Europejskiej dotyczącymi uniknięcia potencjalnego podwójnego finansowania w ramach Wspólnej Polityki Rolnej w przypadku otrzymywania premii zalesieniowej przy jednoczesnym deklarowaniu obszaru zalesionego jako obszaru EFA, począwszy od 2019 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 stycznia 2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów uznawanych za obszary proekologiczne oraz warunków wspólnej realizacji praktyki utrzymania tych obszarów (Dz. U. z 2019 r., poz. 100), obszary zalesione po 2008 r. w ramach PROW 2007-2013 (zalesienia na gruntach rolnych) i PROW 2014-2020, które kwalifikowały się (zapewniły rolnikowi prawo) do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r., nie są uznawane w Polsce za obszary EFA.
Niezależnie od powyższego, uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z art. 36 ust. 2 rozporządzenia PE i Rady nr 1307/2013, jednolita płatność obszarowa przyznawana jest do każdego kwalifikującego się hektara, który zgodnie z art. 32 ust. 2 tego rozporządzenia oznacza:
- produkcję, hodowlę lub uprawę produktów rolnych, w tym zbiory, dojenie, hodowla zwierząt oraz utrzymywanie zwierząt do celów gospodarskich,
- utrzymywanie użytków rolnych w stanie nadającym się do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających ponad zwykłe praktyki rolnicze.
Użytki rolne, o których mowa powyżej oznaczają grunty orne, trwałe użytki zielone, pastwiska trwałe lub uprawy trwałe, w tym szkółki i zagajniki o krótkiej rotacji. Nie obejmują one lasów.
Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam, że sprawdzenia warunków kwalifikowalności do danego wsparcia każdorazowo dokonuje organ prowadzący postępowanie o przyznanie płatności w toku tego postępowania. Zgodnie z art. 5 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego2, w sprawach dotyczących płatności bezpośrednich właściwy jest kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika.
Analogiczne rozwiązania co do kwestii kwalifikowalności będą miały zastosowanie również po roku 2022 r.
Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, odnosząc się do Pana wniosku, uprzejmie informuję, że nie jest możliwe uznanie wszystkich lasów przyległych do działek rolnych jako obszaru zalesionego proekologicznego.
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu KRIR z 30 lipca 2021 r. na wniosek Izby Rolniczej w Opolu, Ministerstwo rolnictwa i rozowju Wsi poinformowało, że zatwierdzenie substancji czynnej dikwat do stosowania w środkach ochrony roślin nie zostało odnowione zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/1532 z dnia 12 października 2018 r. w sprawie nieodnawiania zatwierdzenia substancji czynnej dikwat zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, oraz w sprawie zmiany rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 540/2011. W związku z powyższym, zezwolenia wydane dla środków ochrony roślin zawierających dikwat zostały wycofane z dniem 4 maja 2019 r., zaś środki ochrony roślin wprowadzone do tego dnia do obrotu mogły być stosowane do dnia 4 lutego 2020 r.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności stwierdził, że istnieje wysokie ryzyko dla pracowników, osób postronnych i mieszkańców w przypadku wszystkich zastosowań substancji czynnej dikwat. Co więcej, wskazano na wysokie ryzyko dla ptaków. W związku z tym uznano, że kryteria zatwierdzenia przewidziane w art. 4 rozporządzenia (WE) nr1107/2009 nie zostały spełnione. Dlatego też zatwierdzenie substancji czynnej dikwat niemogło zostać odnowione.
Należy jednak wskazać, iż na podstawie art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 w drodze odstępstwa od art. 28 w szczególnych okolicznościach państwo członkowskie może zezwolić, na okres nieprzekraczający 120 dni, na wprowadzanie do obrotu środków ochrony roślin, w celu ograniczonego i kontrolowanego stosowania, w przypadku gdy takie działanie okazuje się niezbędne z powodu niebezpieczeństwa, któremu nie można zapobiec za pomocą innych rozsądnych działań. Oznacza to, że w nadzwyczajnych sytuacjach możliwe jest wnioskowanie o wydanie jednorazowego zezwolenia na wprowadzenie do obrotu środka ochrony roślin, który nie uzyskał zezwolenia w kraju po wykazaniu zaistnienia sytuacji nadzwyczajnej w ochronie roślin.
W piśmie z dnia 24 sierpnia 2021 r., Agencja Nasienna Sp. z o.o. >>> udzieliła następujących wyjaśnień w sprawie jej działalności:
23 sierpnia 2021 r. Zarząd KRIR spotkał się z Prezesem Agencji Nasiennej Sp. z o.o. Panem Pawłem Kochańskim. Podczas spotkania dyskutowano na temat sytuacji bieżącej hodowli roślin w Polsce i jej przyszłości.
W odpowiedzi na wniosek Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z dnia 11 sierpnia 2021 roku związany z przedłużeniem terminu wysiewu międzyplonów ścierniskowych do 4 września 2021 r. oraz możliwością utrzymania ich na polu przez 8 tygodni, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował co następuje.
Międzyplony ścierniskowe stanowią jedną z możliwości realizacji wymogu utrzymania obszarów proekologicznych (EFA1) w ramach zazielenienia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie obszarów uznawanych za obszary proekologiczne oraz warunków wspólnej realizacji praktyki utrzymania tych obszarów, za obszary proekologiczne (EFA) uznaje się m. in. międzyplony jako obszary utworzone poprzez wysianie mieszanki składającej się co najmniej z dwóch gatunków roślin z następujących grup roślin uprawnych:
zboża, oleiste, pastewne, bobowate drobnonasienne, bobowate grubonasienne, miododajne –z wyłączeniem mieszanki złożonej wyłącznie z gatunków zbóż. Jednocześnie, w ramach zazielenienia przepisy nie określają udziału procentowego ww. mieszanek. Ponadto mieszanek tych nie utrzymuje się jako uprawy w plonie głównym w roku następującym po roku jej wysiania.
Mieszankę należy wysiać w terminie od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia i utrzymywać co najmniej do dnia 1 października – w przypadku międzyplonu ścierniskowego albo od dnia 1 lipca do dnia 1 października i utrzymywać co najmniej do dnia 15 lutego – w przypadku międzyplonu ozimego.
Jeżeli z powodu warunków agrometeorologicznych nie można dokonać wysiewu międzyplonu ścierniskowego w ww. terminie, tj. do dnia 20 sierpnia, rolnik ma możliwość zmiany elementu proekologicznego zadeklarowanego we wniosku o płatność na inny obszar proekologiczny, np. na międzyplon ozimy, który należy wysiać od dnia 1 lipca do dnia 1 października i utrzymywać co najmniej do dnia 15 lutego. Rolnik może także dokonać zmiany gatunku roślin wysiewanych w mieszankach jako międzyplony lub zmiany działki, na której będzie utrzymywany międzyplon deklarowany jako EFA.
W przypadku skorzystania z tej możliwości należy pamiętać, że procent powierzchni zadeklarowanej jako EFA po zmianie nie może być wyższy niż we wniosku o przyznanie płatności (np. jeśli rolnik zadeklarował 5% powierzchni gruntów ornych jako EFA, zmiana jest możliwa do osiągnięcia 5%), a działki zadeklarowane przez rolnika muszą być w jego posiadaniu.
Jednocześnie, zmiana nie może stawiać rolnika w korzystniejszej sytuacji pod względem wypełnienia obowiązków wynikających z wniosku pierwotnego. O zmianach, które mogą być dokonywane w zakresie wszystkich rodzajów EFA, należy poinformować kierownika biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika, aby dostosować wniosek o przyznanie płatności do nowej sytuacji. Przedmiotowe zmiany mogą zostać złożone w każdym momencie od dnia złożenia wniosku do dnia wydania decyzji, chyba że organ powiadomił wcześniej beneficjenta o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu lub o jakichkolwiek niezgodnościach we wniosku o przyznanie płatności.
Ponadto, jeśli rolnik nie może dokonać wysiewu międzyplonu ścierniskowego w terminie określonym w przepisach, a jednocześnie posiada w swoim gospodarstwie więcej obszarów EFA, niż wymagane 5%, rolnik ma możliwość, w przypadku kontroli na miejscu, wskazania innych elementów EFA w gospodarstwie (niezadeklarowanych we wniosku o płatność na 2021 r.), w celu skompensowania nieobsianej powierzchni międzyplonu.
Za niewypełnienie wymogu utrzymania obszarów proekologicznych, czyli np. brak międzyplonu w określonym terminie, na rolnika może zostać nałożona sankcja w postaci pomniejszenia płatności. Jednakże, jeśli beneficjent nie jest w stanie spełnić kryteriów kwalifikowalności lub innych obowiązków w wyniku działania siły wyższej lub wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności, zachowuje on prawo do wsparcia w odniesieniu do obszaru, który był kwalifikowalny w chwili wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności.
W takiej sytuacji, w myśl przepisów UE, rolnik powinien powiadomić kierownika biura powiatowego ARiMR o zaistnieniu takich okoliczności i złożyć dowody potwierdzające ich wystąpienie. Oświadczenie o zaistnieniu siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności wraz z dowodami potwierdzającymi ich wystąpienie, należy złożyć w terminie 15 dni od dnia, w którym rolnik lub upoważniona przez niego osoba są w stanie dokonać tej czynności.
W przypadku potwierdzenia, przez kierownika biura powiatowego, wystąpienia siły wyższej (każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie), nie stosuje się kar administracyjnych. Co do zasady ustalenie, czy dana sytuacja jest siłą wyższą czy nie, zależy od tego w jakich konkretnych okolicznościach doszło do danego zdarzenia, a więc, czy w tych okolicznościach to zdarzenie było nadzwyczajne i nieprzewidywalne, i których następstw nie można było uniknąć mimo zachowania należytej staranności.
Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam, że celem płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych jest rekompensowanie rolnikom poniesionych kosztów dodatkowych działań/wymogów realizowanych w celu osiągnięcia określonych celów środowiskowych. Wymogi w ramach Działania rolnośrodowiskowo-klimatycznego były przedmiotem negocjacji z Komisją Europejską (KE), podczas których KE przywiązywała szczególną wagę do zwiększenia poziomu ich ambicji i ich silniejszego ukierunkowania na presje środowiskowe. Wymogi te zostały zawarte w PROW 2014-2020, zatwierdzonym decyzją KE w grudniu 2014 r.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia18 marca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 415 z późn. zm.):
W sytuacji wystąpienia trudnych warunków pogodowych, które uniemożliwią spełnienie ww. wymogów dotyczących wysiania międzyplonu odpowiednio w terminie do 1 października lub 15 września, rolnik powinien w terminie 15 dni roboczych od dnia, w którym on lub upoważniona przez niego osoba są w stanie dokonać takiej czynności, powiadomić kierownika biura powiatowego ARiMR o zaistniałych okolicznościach oraz dostarczyć dowody potwierdzające wystąpienie siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności. Każdy taki przypadek jest rozpatrywany indywidualnie.
Zgodnie z przepisami UE (art. 4 rozporządzenia nr 640/20142), w przypadku gdy rolnik nie jest w stanie wykonać wymogów podjętego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w związku z wystąpieniem siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności, nie mają zastosowania kary administracyjne, jednak płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana w pomniejszonej wysokości tzn. rolnik nie otrzymuje płatności za te części zobowiązania (wymogi), których nie wykonał.
