23 czerwca br. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz Członek Zarządu KRIR Robert Nowak wzięli udział w 41 Posiedzeniu przedstawicieli izb rolniczych krajów grupy V-4 w Brnie. Podczas spotkania dyskutowano nt. najnowszej sytuacji na rynku towarów rolnych, trendach, cenach żywności oraz reformy Wspólnej Polityki Rolnej po 2014. Przedstawiciele delegacji poinformowali się nawzajem o najnowszych wydarzeniach na rynku towarów rolnych i żywności w poszczególnych krajach przed nadchodzącym okresem zbiorów zbóż i rzepaku i zgodzili się, że ceny tych towarów są spowodowane dużym zapotrzebowaniem i spadkiem produkcji w UE, spowodowanym przez suszę, która w niektórych krajach była większa niż kilka lat temu, co powinno przynieść rozsądny zysk dla producentów.

 

 

 

 

Z  najnowszych danych szacuje się, że zbiory zbóż i rzepaku osiągną, z wyjątkiem Polski, długoterminową średnią. Pytaniem jest bilans na światowych rynku zbóż, gdy po raz pierwszy w historii zagrożeń, według Międzynarodowej Rady ds. Zbóż, wystąpiła większa konsumpcja w porównaniu do światowej produkcji, a tym samym dalszy spadek zapasów.  Uczestnicy spotkania wyrazili swoje ponownie swoje poparcie dla wprowadzenia skutecznego mechanizmu systematycznego wsparcia i programów rekompensacyjnych, w związku z falą suszy, opadów deszczu i powtarzających się zmianach pogody w niektórych częściach Europy.
 
Na rynek surowców roślinnych, głównie warzyw, negatywny wpływ miało wystąpienie EHEC z Niemiec, co wraz z szumem medialnym sprawiło wiele problemów producentom sprzedającym swoje produkty zarówno na szczeblu lokalnym, w krajach ościennych i tych poza UE. Największe problemy marketingowe wystąpiły z Rosją. Z Komisją Europejską będą prowadzone negocjacje w sprawie wsparcia finansowego dla poszkodowanych producentów i jego poziomu. Delegacje krajów V-4 zgodziły się, że konieczna jest poprawa systemu ostrzegania i przede wszystkim identyfikacji chorób przenoszonych drogą pokarmową, w związku z doświadczeniami z EHEC w Niemczech, czy wykrytymi niedawno dioksynami w mięsie wieprzowym. Przedstawiciele Czech, Węgier, Polski i Słowacji stwierdzili trwały spadek produkcji w sektorze zwierząt i nadal rosnącą zależność od importu zwierząt hodowlanych oraz żywca. Nie udało się zatrzymać importu, niezależnie od realizowanych lub planowanych programach pomocy państwa i lokalna produkcja traci systematycznie w ten sposób udział w produkcji. Dużym problemem wydaje się być również ekonomika produkcji surowców zwierzęcych, która znajduje się poniżej poziomu rentowności (mięso wieprzowe), lub na jego poziomie (wołowina i mięso drobiowe, jaja, mleko).

 

 

 

 

Na kształtowanie się cen żywności w UE, jak również rynków krajowych odtąd będzie miało wpływ więcej czynników, jak na przykład wpływ zmian klimatycznych, ceny ropy naftowej, spekulacje giełdowe i naciski sieci supermarketów. Ten brak równowagi najbardziej dotyka produkcję. W związku z niestabilnością rynku konieczne jest, aby Komisja Europejska przygotowała i uruchomiła takie mechanizmy, które zapewnią samowystarczalność towarów na poziomie krajowym, a przez to zwiększy się konkurencyjność produktów unijnych z krajami trzecimi.
 
Delegacje krajów potwierdziły priorytety obecnych negocjacji wewnątrz poszczególnych krajów, jak również wobec Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Priorytety te zostały określone na wspólnym posiedzeniu z krajów V-4, które  odbyło w dniach 30-31 marca na Słowacji oraz w trakcie konferencji UE-12, która miała miejsce w 2010 roku. Uczestnicy poinformowali się również wzajemnie na temat procedur i wyników negocjacji na szczeblu krajowym i organów UE, członków Parlamentu Europejskiego oraz z COPA / COGECA, itp.

Głównym wspólnym celem jest wyeliminowanie obecnego braku równowagi między krajami UE-15 i UE-12 oraz utrzymanie silnej WPR.  Dlatego, pozarządowe organizacje rolnicze z krajów V-4 składają wniosek w sprawie nowego okresu programowania 2014 - 2020 w następujący sposób:

• nie osłabiać budżetu WPR w przyszłej perspektywie finansowej,
• utrzymać dwa filary WPR i nie zgadzać się na dofinansowanie pierwszego filaru z krajowych zasobów przy jednoczesnym wzmocnieniu wsparcia tego filaru;
• ujednolicić poziom płatności bezpośrednich we wszystkich krajach UE i odejście od tzw. historycznych zasad ich obliczania;
• nie przenosić płatności ONW do pierwszego filaru i pozostawić je w drugim filarze;
• uprościć WPR i uwolnić ją od nadmiernej biurokracji;
• ujednolicić i uproszccić wdrażanie i sprawdzanie wszystkich warunków wzajemnej zgodności na poziomie krajowym we wszystkich krajach UE;
• określić równe warunki dla wszystkich europejskich gospodarstw niezależnie od specyfikacji gospodarstwa;
• zmodernizować środki rynkowe, jak np. siatki bezpieczeństwa dla rolników i sprawienie aby były one bardziej elastyczne,  tak aby uaktywniać jej mechanizmy w zależności od sytuacji na rynku;
• realizować politykę rozwoju obszarów wiejskich w taki sposób, który będzie miał porównywalny wpływ na wszystkie państwa członkowskie UE;
• określić maksymalny poziom pomocy państwa przeznaczanej z budżetów krajowych państw członkowskich i konsolidacja pośredniego wsparcia;
• stworzyć ramy prawne, które zapewniłyby równowagę w stosunkach między wszystkimi zainteresowanymi podmiotami w łańcuchu pokarmowym i egzekwowania wymogów higienicznych i produkcyjnych standardów Unii Europejskiej również w krajach trzecich;
• wspierać innowacyjnych rozwiązań finansowania i zarządzania ryzykiem w produkcji rolnej;
• stworzyć narzędzia, które pomogą rolnikom w zakresie zarządzania ryzykiem, kryzysem na rynku i usunięciu skutków nieobjętych ubezpieczeniem ryzyka i zmienność rynku.
• stworzyć narzędzia dla ochrony europejskiego rolnictwa, głównie w związku z importowanymi produktami rolnymi z krajów trzecich, które z punktu widzenia rolników UE nie spełniają norm ochrony środowiska, dobrostanu

Ponadto, uczestnicy spotkania wymienili informację nt. stanu i realizacji budżetów krajowych przeznaczonych na rolnictwo w 2011 roku, poziomu krajowego wsparcia oraz realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Spotkanie tradycyjnie zakończyło się podpisaniem wspólnego Komunikatu.