Na jednym z ostatnich posiedzeń grup roboczych Copa-Cogeca „Płatności bezpośrednie i zazielenienie” odbyła się rozmowa na temat projektu wprowadzenia przez Komisję Europejską tzw. „żółtej kartki”. Poniżej więcej szczegółów na ten temat.
Odnośnie uproszczenia w zakresie kar administracyjnych zmiany będą dotyczyły trzech obszarów, tj. wstępnych kontroli wniosków, uproszczonego systemu kar oraz wprowadzenia tzw. „żółtej kartki”. Zmiana w zakresie wstępnej kontroli wniosków o przyznanie pomocy, która została niedawno opublikowana, pozwoli P.Cz. na to, by rolnicy mogli w okresie 35 dni od ostatecznego terminu składania wniosków, wprowadzić do nich poprawki bez stosowania jakichkolwiek kar.
W zakresie zmian w systemie kar administracyjnych, proponuje się zmianę odnośnie kary przy przedeklarowaniu. Obecnie kara za takie przewinienie była zależna od różnych poziomów przedeklarowania i mogła prowadzić do naliczenia kary nawet do poziomu wyższego niż dwukrotność przedeklarowania. W nowej propozycji te różne poziomy zostają zastąpione jedną karą, która będzie wynosić 1,5 krotności powierzchni przedeklarowanej. Nadal niewielkie przedeklarowania tj. do 3% lub 2 ha nie będą podlegały karze. To rozwiązanie będzie obowiązywać od tegorocznej kampanii.
Dodatkowo wprowadzony zostanie system „żółtej kartki” w kontrolach administracyjnych. W przypadku pierwszego przewinienia, gdzie przedeklarowanie jest nie większe niż 10 %, kara administracyjna będzie zmniejszona o 50% (przykład: rolnik przy obecnym systemie kontroli mając gosp. 10 ha a składa wniosek o wsparcie dla 11 ha, dopuszcza się przedeklarowania o 10%. Ze względu na 10% przedeklarowanie zostaje mu odjęte 2 ha, czyli dostanie płatność tylko do 8ha. W nowym systemie taki rolnik miałby zmniejszoną płatność do 8,5 ha. Jednocześnie, w przypadku przewinienia pierwszy raz, rolnik miałby zmniejszoną karę o 50%, co skutkowałoby zmniejszeniem płatności jedynie do pow. 9,25 ha). Rolnik „korzystający” z żółtej kartki będzie rejestrowany w systemie i może być typowany do kontroli na miejscu w kolejnym roku składania wniosków.
KE – we wstępie nakreśliła ogólny zakres proponowanych zmian rozporządzenia 640/2014. Poinformowała, że Komisarz zalecił zaostrzenie systemu kar w szczególności w zakresie rolnictwa (16.11.2015), co miało znaleźć odzwierciedlenie w propozycji zmiany rozporządzenia delegowanego 640/2014. Jednocześnie na kształt proponowanych zmian tego rozporządzenia duży wpływ mają trwające prace w zakresie uproszczeń. Omawiany na spotkaniu projekt zmian jest wynikiem powyższych kwestii. Poinformowano, ze prace nad rozporządzeniem są bardzo intensywne, ponieważ planuje się, aby proponowane zmiany miały zastosowanie do wniosków składanych w 2016 r. KE poinformowała również, że przedstawiony na posiedzeniu projekt nie został jeszcze zaopiniowany przez wszystkie niezbędne organy, w tym przez służby prawne. Poinformowano, ze kolejne posiedzenie, na którym będą dyskutowane zmiany przedmiotowego rozporządzenia odbędzie się za ok. 2 tygodnie.
Następnie KE przedstawiła w formie prezentacji główne zmiany w rozporządzeniu 640/2014 skupiając się przede wszystkim na proponowanym art. 19a, w tym kwestii systemu żółtych kartek. Poinformowano, że system ten został zaproponowany na wniosek pana Komisarza. Podkreślono, że system ten zapewni właściwe zarządzanie finansami WPR.
System żółtych kartek ma być stosowany od 2016 r. i ma dotyczyć małego przedeklarowania (poniżej 10%), co oznacza, że w przypadku stwierdzenia dokonania przez rolnika przedeklarowania w roku 2016, Agencja płatnicza nie musi analizować, czy w latach wcześniejszych dokonał on już przedeklarowania. W takie sytuacji w roku 2016 rolnik ten dostanie żółtą kartkę (traktujemy to jako pierwsze przedeklarowanie).
Jeżeli ponownie zostanie stwierdzone dokonanie przedeklarowania w kolejnych latach, to taki beneficjent będzie musiał zwrócić kwotę, o którą została mu zmniejszona kara związku z przyznaniem mu żółtej kartki w roku wcześniejszym. Żółte kartki przyznawane będą na beneficjenta i na dany schemat pomocy/środek (art. 19a ust. 2).
Wprowadzenie systemu żółtych kartek wymaga zastosowania działań następczych w kolejnych latach. Przykładem może być wprowadzenie zmiany w art. 30 rozporządzenia 809/2014, gdzie określono, że kontrolą na miejscu musi być objęte 100% rolników, w stosunku do których zastosowano system żółtej kartki w wyniku przeprowadzonej kontroli na miejscu.
