W dniach 10-11 lutego br. w Sekretariacie  Komitetów Copa Cogeca w Brukseli odbyło się  posiedzenie Prezydium Copa. Aktywny udział w dwudniowym spotkaniu wzięła delegacja     Krajowej Rady Izb Rolniczych z Prezesem Wiktorem Szmulewiczem na czele,  którą współtworzyli również  Członkowie Zarządu KRIR  Andrzej Górczyński oraz  Zenon Bistram, Delegat Podkarpackiej IR  Wiesław Kubicki, Delegat Warmińsko-Mazurskiej IR Jerzy Salitra, a także Dyrektor KRIR Katarzyna Szczepaniak oraz pracownik Biura KRIR Magdalena Bednarska.

 

 

 

 

Pierwszego dnia obrad miała miejsce debata z Panem Albertem Dess, członkiem Parlamentu Europejskiego (PPE Niemcy) na temat kształtu Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku .   Dyskutowano na temat struktury I i II filara  WPR oraz o przyszłości płatności bezpośrednich. Pan Albert Dess przedstawił, iż przyszły budżet na WPR prawdopodobnie będzie niższy nawet o 30%.

Komitety Copa-Cogeca opowiadają się za utrzymaniem dwufilarowej struktury. Pierwszy filar powinien być przede wszystkim ukierunkowany na ekonomiczną rolę produkcji w rolnictwie, to znaczy : zapewnić bezpieczeństwo żywności, stabilność rynku, zrównoważoną produkcję oraz ekonomiczne podstawy dla rolników. Zważywszy na fakt, że te korzyści publiczne są wspólnie dostarczane przez rolników UE, wynika z tego, że instrumenty w ramach pierwszego filaru powinny być instrumentami stosowanymi w całej UE, być dostępne dla wszystkich aktywnych rolników respektujących wymogi w zakresie kwalifikowalności oraz powinny być finansowane przez UE. Instrumenty zarządzania rynkiem oraz płatności bezpośrednie dla rolników, które są niezbędne do realizacji korzyści publicznych, powinny stanowić główne elementy pierwszego filaru. Drugi filar powinien być skierowany na dodatkowe instrumenty przeznaczone na realizację głównych celów WPR, ale to wymaga pewnej elastyczności, aby państwa członkowskie mogły wziąć pod uwagę krajowe lub regionalne specyficzne warunki.

Komisja proponuje, aby przyszłe płatności bezpośrednie dla rolników, płacone w ramach pierwszego filaru, składały się z podstawowej płatności związanej z zasadą wzajemnej zgodności, z płatności połączonej z obowiązkowymi działaniami środowiskowymi oraz z dodatkowego wsparcia dla dochodów rolników w strefach charakteryzujących się pewnymi naturalnymi utrudnieniami.

Zgodnie z przedstawionym przez niemieckiego eurodeputowanego stanowiskiem, Parlament Europejski opowiada się za kontynuacją WPR opartej na dwóch filarach, a o jej sile decydować będzie wprost budżet przeznaczony na realizację postawionych przed nią celów żywnościowych i środowiskowych. Odnosząc się do zaprezentowanego oficjalnie 18 listopada br. Komunikatu Komisji Europejskiej, posłowie sceptycznie oceniają ideę „zazielenienia” I filara,  ze względu na brak elastyczności II filara. Komisja chce aby 30% z I filara zostało przeznaczonych na elementy zazieleniania, co budzi liczne wątpliwości ze strony państw członkowskich.W dyskusji przedstawiono argumenty, iż  nowa propozycja Komisji zawarta w komunikacie wymaga od rolników świadczenia dodatkowych usług środowiskowych jakim jest zazielenienie. To mogłoby doprowadzić  jedynie do dalszego wzrostu kosztów ponoszonych przez rolników i w konsekwencji osłabić ich konkurencyjną pozycję. Rolnicy chcą odpowiedzieć na wyzwania w zakresie zmian klimatu i środowiska , ale powinny  one być dobrowolne w ramach drugiego filaru WPR .

Mówiąc o odejściu od historycznych wartości referencyjnych stanowiących obecnie podstawę naliczania wysokości dopłat bezpośrednich Albert Dess stwierdził, że nowy podział środków przeznaczonych na płatności musi być sprawiedliwy, co oznacza  że należy wziąć pod uwagę istniejące różnice w dochodach i kosztach rolników na przestrzeni całej Unii Europejskiej.

Po wystąpieniu eurodeputowanego Alberta Dess’a  przedstawiciele rolników państw członkowskich dyskutowali  na temat braku elastyczności pomiędzy I a II filarem . Uczestnicy dyskusji  byli zgodni co do tego, ze transfer środków pomiędzy filarami  powinien  zawsze być decyzją polityczną. Stworzyłoby to bowiem możliwość szybkiej reakcji polityków.

Początek drugiego dnia posiedzenia Prezydium również zdominowany został przez temat dotyczący przyszłości WPR. W dyskusji, jaka nastąpiła głos zabierał m.in. Wiktor Szmulewicz,  który wyraził opinię, iż priorytetem dla Polski  jest stabilizacja na poszczególnych rynkach rolnych. Podjął temat zarządzania rynkiem jako wspólnym elementem dla wszystkich krajów członkowskich. Wszystkie działania  dotyczące Wspólnej Polityki Rolnej powinny być aktywne. Prezes KRIR poruszył bardzo ważne zagadnienie, mianowicie czy  Europa w stosunku do Ameryki i Azji rozwija się równie szybko?  Wszystko jest bowiem  w Europie bardzo drogie. Na rynku brak postępu i  wzajemnego wspierania się  państw członkowskich. Potrzeba jest więcej środków na rolnictwo z budżetu państwa. Nowa Wspólna Polityka Rolna musi być bardziej nastawiona na rozwój gospodarstw rolnych w Europie, a nie jedynie na zapewnienie im dalszej egzystencji, a także zwrócił uwagę, że globalny popyt na żywność będzie nadal wzrastał w przyszłości, i w związku z tym UE powinna być w stanie przyczynić się do zaspokojenia tego popytu.

 

 

Głos zabierał także członek Zarządu KRIR Andrzej Górczyński, który stwierdził, iż kluczowe jest zachowanie i poprawa zdolności produkcyjnej rolnictwa unijnego, w szczególności  popieranie działań młodych rolników, przy jednoczesnym respektowaniu zobowiązań UE wynikających z międzynarodowych porozumień handlowych oraz spójności polityki na rzecz rozwoju, a „zazielenienie WPR” powinno być dobrowolne i usytuowane w II filarze, a nie obligatoryjne.

W dalszym etapie posiedzenia wymieniano poglądy na temat braku postępu na rynku wołowiny  i wieprzowiny, nadal bowiem będą prowadzone negocjacje dotyczące tego sektora. Zwrócono uwagę na dużą wymianę pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Japonią . Według delegatów główne negocjacje powinny być skierowane na umowę Unia Europejska- Japonia, bowiem taka umowa byłaby korzystna dla wszystkich członków Unii. Delegacja Hiszpanii wniosła szereg uwag odnośnie przemysłu owocowo-warzywnego. Włosi zwrócili uwagę na konieczność utworzenia grupy ad-hoc  do pomocy przy produkcji warzywno-rolnej. Według Hiszpanów to grupy sektorowe powinny być odpowiedzialne za funkcjonowanie rynku w zakresie produkcji warzywno-owocowej, a nie jedna powołana ad hoc.

W dalszej części obrad dyskutowano na temat sytuacji na rynku cukru i o instrumentach zarządzania. Ceny cukru są obecnie najwyższe od 30 lat. Rynek nie jest atrakcyjny dla eksporterów. Eksportują obecnie Włochy, Hiszpania i Portugalia. Według ekspertów ponowna kwalifikacja cukru pozakwotowego na cukier kwotowy mogłaby poprawić sytuację cukru na wspólnym europejskim rynku.

Delegaci Francji podjęli temat bardzo drogich pasz dla zwierząt, zwrócili uwagę na problem nieopłacalności hodowli zwierząt ze względu na bardzo wysokie koszty żywienia oraz na  ceny mięsa,  które pozostają na tym samym poziomie.

W dalszej części obrad członkowie Prezydium zatwierdzili oficjalnie projekty stanowisk Komitetów Copa-Cogeca m.in. pismo zaadresowane do Komisarza Ciolosa w sprawie sytuacji rynku cukru oraz instrumentów zarządzania rynkiem,  propozycję Copa-Cogeca ,,Lasy europejskie: rozwiązania dla przyszłych wyzwań, reakcję Copa Cogeca na komunikat ,,Flagowa strategia Europa 2020: Unia innowacji” , a także apelowano o składanie kandydatur  Prezydencja 2011-2013 Komitetu Copa.

Pobyt w Brukseli był również okazją do wizyty w siedzibie Parlamentu Europejskiego, gdzie doszło do spotkania przedstawicieli Krajowej Rady Izb Rolniczych z europosłem Jarosławem Kalinowskim oraz eurodeputowanym, członkiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi PE Czesławem Siekierskim.

Dnia  11 lutego br. odbyło się również spotkanie przedstawicieli KRIR z prof. Andrzejem Babuchowskim – Ministrem ds. rolnictwa i rybołówstwa w Przedstawicielstwie RP w Brukseli. Dyskutowano nt. WPR po 2013 r. oraz nowych regulacji dotyczących poszczególnych rynków rolnych.