14 grudnia br. w Brukseli odbyło się kolejne posiedzenie Grupy Roboczej Copa-Cogeca „Wołowina”. W spotkaniu, podczas którego omówiono m.in. aktualną sytuację rynkową w sektorze, a także projekt komentarza grupy na temat przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku, udział wzięli przedstawiciele polskich rolniczych organizacji członkowskich tj. Krajowej Rady Izb Rolniczych, Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych oraz NSZZ RI „Solidarność”. Posiedzenie było również okazją do przedstawienia przez Sekretariat Copa-Cogeca najnowszych informacji dotyczących postępu prac legislacyjnych dotyczących zmian we wspólnotowym prawie regulującym politykę jakości produktów żywnościowych, a także w zakresie oznakowania wołowiny i identyfikacji bydła.

Na wstępie posiedzenia koordynator prac grupy roboczej ze strony Sekretariatu Copa-Cogeca omówił bieżącą sytuację na rynku światowym oraz tendencje towarzyszące obserwowanym zmianom. Zgodnie z przedstawionymi w tym zakresie informacjami poziom całego pogłowia bydła w Europie zmniejszył się w roku bieżącym w porównaniu do danych z 2009 roku o 0,4%, co oznacza, że dynamika spadku liczby chowanych zwierząt uległa spowolnieniu. Na korzyść sektora wołowego przemawia fakt, iż w/w spadek związany jest przede wszystkim z redukcją pogłowia krów mlecznych przy jednoczesnym wzroście liczby młodych zwierząt rzeźnych. Na 2011 rok eksperci przewidują, że nastąpi dalszy spadek o ok. 1%, nieznacznie zmniejszy się również jej konsumpcja mięsa wołowego. Ponadto, zanotowano znaczący, bo o 57%, wzrost eksportu do krajów trzecich, głównie do Rosji (+27%) i Turcji, co potwierdzali przedstawiciele delegacji krajowych podczas dalszej wymiany informacji na temat sytuacji w poszczególnych państwach członkowskich UE. Istotną rolę w tym procesie odegrały polityczne decyzje tureckiej Rady Ministrów, która we wrześniu br. zredukowała stawki celne z 225% do 30% na świeżą wołowinę otwierając tym samym częściowo rynek tego kraju dla importowanego mięsa w związku z niedostateczną jego podażą na rynku wewnętrznym. Jak podkreślali w swoich komentarzach eksperci krajowi, pomimo wzrostu popytu na wołowinę ceny uległy jedynie niewielkiemu wzrostowi, co nie pozwala na szybkie odbudowanie strat ekonomicznych gospodarstw związanych z sytuacją na rynku z 2009 roku. Przedstawiciel NFU poinformował, że wielu brytyjskich rolników decyduje się na dłuższe utrzymanie zwierząt w celu osiągnięcia większej wagi bydła, chcąc jednocześnie przeczekać niski poziom cen, pomimo zanotowanego tam niewielkiego wzrostu konsumpcji. Popyt na wołowinę wzrasta także w Austrii, o czym mówił delegat Izby Rolniczej tego kraju, a jej ceny w przypadku młodego bydła rzeźnego wahają się obecnie pomiędzy 3,50 – 3,70 euro/kg. Podsumowując sytuację włoskich producentów w 2010 roku przedstawiciel organizacji rolniczej z tego państwa stwierdził, iż z uwagi na ok. 30% wzrost kosztów paszy i stagnację cenową przez ostatnie 8 miesięcy  sytuacji wielu z nich staje się krytyczna. Niewielki wzrost cen uzyskiwanych przez rolników we Włoszech obserwowany jest dopiero od kilku tygodni, co jednak nie pozwoli na odrobienie długoterminowych strat ekonomicznych. O podobnej sytuacji mówił również delegat z Hiszpanii, gdzie –zgodnie z przedstawionymi informacjami – z powodu kryzysu popyt wewnętrzny pozostaje na tym samym poziomie. Z kolei przedstawiciel niemieckiego DBV podkreślił, że ostatnie miesiące przyniosły producentom z tego kraju poprawę sytuacji, na co bezpośredni wpływ miał wzrost eksportu z Unii Europejskiej, o którym mowa powyżej. Uzyskiwane ceny kształtują się na podobnym do Austrii poziomie tj. 3,60-3,70 euro/kg. Analogiczne stwierdzenia odnośnie wpływu wzrostu poziomu wywozu mięsa na rynek wewnętrzny wyrazili ponadto reprezentanci organizacji rolniczych z Danii i Irlandii. W imieniu delegacji polskiej głos zabrał przedstawiciel KRIR, który poinformował o rozwoju sytuacji rynkowej w naszym kraju w ostatnim półroczu. Po tym przeglądzie, w trakcie którego bieżące zmiany w sektorze wołowiny przedstawili także reprezentanci m.in. Francji, Czech, Słowacji, Estonii i Litwy, omówieniu poddano oficjalne statystyki Komisji Europejskiej w zakresie zmian kosztów produkcji w ciągu ostatnich 3 lat. W tym kontekście zdecydowano o opracowaniu w najbliższym szczegółowej informacji przez Sekretariat Copa-Cogeca na podstawie danych od poszczególnych delegacji krajowych.

Następnie dyskusja została skierowana na projekt komentarza Grupy Roboczej „Wołowina” na temat oczekiwań sektora względem przyszłej Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku. Podstawą debaty w tym zakresie był dokument roboczy opracowany przez Sekretariat Copa-Cogeca na podstawie wniosków z poprzednich spotkań oraz pisemnych komentarzy przedstawionych przez poszczególne organizacje członkowskie (Krajowa Rada Izb Rolniczych przekazała swoją opinię i poprawki do projektu już we wrześniu br.). Główne  problemy, w opinii uczestników posiedzenia, stojące obecnie przed producentami wołowiny to zbyt duże uzależnienie dochodów gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji bydła mięsnego od płatności obszarowych oraz wrażliwość sektora na poziom i warunki wymiany handlowej pomiędzy UE, jaj partnerami handlowymi, w szczególności w kontekście importu mięsa z Ameryki Południowej. Dlatego też w komentarzu grupy znalazło się stwierdzenie, iż zarówno w interesie europejskich konsumentów jaki i producentów ważne jest zapewnienie, aby całe importowane mięso wołowe spełniało normy produkcji odpowiednie do tych stosowanych przez hodowców w UE (bezpieczeństwo żywności, śledzenie, zdrowie i dobrostan zwierząt, środowisko), z oznaczeniem kraju pochodzenia. Wiele raportów Biura ds. Żywności i Weterynarii Komisji Europejskiej sporządzonych w krajach eksportujących do EU (np. w Brazylii) podkreśla poważne braki (np. brak śledzenia zwierząt od ich narodzin, śledzenia przemieszczania się zwierząt, środków walki z pryszczycą i innymi chorobami zakaźnymi bydła, brak dobrostanu w czasie transportu, zakaz stosowania substancji wzrostu), dla których nie istniały konkretne zasady wdrożenia. Ponadto, w związku z dużymi wahaniami na rynku, a także wobec planowanego zniesienia kwot mlecznych w 2015 roku, które może mieć wpływ na stan pogłowia bydła mlecznego w UE-27, interwencja publiczna i prywatne przechowalnictwo dla wołowiny muszą zostać zachowane w aktualnej formie, jednakże cena wyjściowa dla interwencji oraz cena referencyjna muszą brać pod uwagę aktualną rzeczywistość ekonomiczną hodowli produkcji bydła mięsnego w UE, a szczególnie zmiany w kosztach produkcji od reformy z 2003 roku. Obserwacja kosztów produkcji powinna być prowadzona przez niezależną instytucję monitorującą na poziomie unijnym.