30 grudnia br. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
przedstawiło wyjaśnienia w odpowiedzi na wniosek Zarządu Krajowej Rady
Izb Rolniczych, przekazany resortowi rolnictwa za postulatem
Podkarpackiej Izby Rolniczej, w sprawie podjęcia działań legislacyjnych
mających na celu dokonanie zmian w przepisach ustawy z dnia 3 lutego
1995 r. o
ochronie gruntów rolnych i leśnych mających na celu zwolnienie grup producentów rolnych z obowiązku
uiszczania należności i opłat rocznych z tytułu wyłączenia gruntów
rolnych z
produkcji w związku z realizacją na gruntach objętych ochroną silosów i
budynków rolniczych. Poniżej zamieszczamy ich treść.
Zgodnie z treścią przepisu art. 4 pkt. 11 omawianej ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych - przez wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej - należy rozumieć rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowanie gruntów. Oznacza to, że wyłączenie gruntów z produkcji jest czynnością faktyczną polegającą na rozpoczęciu innego użytkowania. Natomiast gruntami rolnymi, w rozumieniu przepisów art. 2 ust 1 tej ustawy są grunty:
- określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne;
- pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa;
- pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu;
- pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych;
- parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi;
- pracowniczych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych;
- pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi;
- zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa;
- torfowisk i oczek wodnych;
- pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.
Wskazując na ww. przepis art. 2 ust. 1, należy zwrócić uwagę na istotę regulacji przede wszystkim punktu 3, która polega na zaliczeniu do gruntów rolnych gruntów pod budynkami mieszkalnymi i innymi budynkami oraz urządzeniami wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych. Przez gospodarstwo rolne, zgodnie z art. 55 (3) Kodeksu cywilnego rozumie się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
Wyjaśniając natomiast pojęcia budynków i urządzeń służących wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu, należy powołać się na art. 4 pkt 2 ww. ustawy, który stanowi, że są to budynki i urządzenia służące przechowywaniu środków produkcji, prowadzeniu produkcji rolniczej, przetwarzaniu i magazynowaniu wyprodukowanych w gospodarstwie produktów rolniczych. Interpretując ww. przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, należy powołać się także na uchwałę 5 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 maja 1998 r. - OPK 40/97, w której został wyrażony pogląd, że zabudowanie gruntów rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej nie zmienia ich przeznaczenia. Podobne stanowisko zajął NSA we wcześniejszym wyroku z dnia 25 maja 1995 r. - SA/Wr2099/94, orzekając w przedmiocie wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej, wskazując, że mieszalnia pasz przeznaczona zasadniczo na potrzeby gospodarstwa rolnego i bazująca na surowcach pochodzących z tego gospodarstwa może być zakwalifikowana jako składnik tego gospodarstwa i nie wymaga wyłączenia gruntów z produkcji rolnej.
Natomiast mieszalnia pasz, której produkcja będzie wymagać zakupów surowca z zewnątrz i której celem będzie sprzedaż innym podmiotom gospodarczym bądź też wykonywanie usług na rzecz innych gospodarstw, będzie stanowić przemysłowy zakład przetwórstwa rolnego, którego lokalizacja na gruntach rolnych będzie wymagać wyłączenia tych gruntów z produkcji rolnej.
Reasumując powyższe, ale także mając na uwadze art. 2 ust. 1 wskazanej ustawy, który określa zakres przedmiotowy ustawy o ochronie gruntów rolnych, definiując dla jej potrzeb kategorie gruntów rolnych, należy podkreślić, że w obowiązującym stanie prawnym grunty przeznaczone pod inwestycje służące wyłącznie dla potrzeb produkcji rolniczej uznawane są za grunty rolne.
Dlatego też odnosząc się do propozycji mającej na celu nowelizację przepisów tej ustawy, a także wyjaśniając powyższe wątpliwości interpretacyjne dotyczące wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej w aspekcie planowanych zamierzeń inwestycyjnych przez grupy producentów rolnych (budowa silosów i budynków rolniczych) - resort informuje, że zgodnie obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, realizacja przez grupy producentów rolnych na gruntach objętych ochroną inwestycji służących do przechowywania produktów wyprodukowanych w gospodarstwach nie wymaga uzyskania decyzji starosty zezwalającej na wyłączenie tych gruntów z produkcji rolniczej i ustalającej należności oraz opłaty roczne z tego tytułu.
