W odpowiedzi na pismo Krajowej Rady Izb Rolniczych (na wniosek Lubelskiej Izby Rolniczej) dotyczące udzielenia pomocy dla poszkodowanych gospodarstw sadowniczych i rolnych, których uprawy uległy zniszczeniu w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym wiosennych przymrozków, w dniu 28 maja 2024 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi udzieliło odpowiedzi.

Producenci rolni, którzy zostali poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym przymrozków zgodnie z obowiązującymi przepisami mogą ubiegać się zgodnie z obowiązującymi przepisami o następujące formy wsparcia:

1. preferencyjny kredyty na wznowienie produkcji i odtworzenie środków trwałych.

Kredyt na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, w których wystąpiły szkody spowodowane niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi może zostać udzielony w terminie do 12 miesięcy od daty sporządzenia protokołu przez komisję powołaną przez wojewodę.
Komisja powołana przez wojewodę, dokonuje oszacowania wysokości szkód poprzez lustrację na miejscu:
1) w ciągu 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego powstania tych szkód, nie później jednak niż do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji i nie wcześniej niż od wschodów upraw,
2) dwukrotnie, w przypadku szkód spowodowanych przez ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź lub grad w drzewach owocowych (dotyczy wyłącznie drzew owocowych jako środka trwałego natomiast nie dotyczy szkód w owocach tj. plonie): 

a) po raz pierwszy - w terminie do 2 miesięcy od dnia powstania tych szkód,

b) po raz drugi - nie później niż w terminie do 12 miesięcy od dnia powstania tych szkód.

W pierwszym etapie szacowania szkód w drzewach owocowych sporządza się protokół w formie notatki zawierający dane niezbędne przy powtórnym szacowaniu szkód.
Komisja dokonując szacowania po raz drugi sporządza protokół z oszacowania szkód. Oprocentowanie tych kredytów wynosi 0,5% dla producenta rolnego, który w dniu wystąpienia szkód posiadał ubezpieczone 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem wieloletnich użytków zielonych, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich, w przypadku pozostałych producentów rolnych oprocentowanie obecnie wynosi 4,93%.
Kredyty udzielane są przez Banki współpracujące z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

2. udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników pomocy w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu
zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek;

3. zastosowanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na podstawie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy;

4. udzielenie na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym, na indywidualny wniosek producenta rolnego.

Niezależnie od powyższego, producenci rolni mogą również ubiegać się do 30 czerwca br. o kredyty na utrzymanie płynności finansowej - linia UP. 

Pomoc polega na stosowaniu dopłat do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych producentowi rolnemu, w celu poprawy płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.

Może on zostać udzielony na uregulowanie zobowiązań finansowych związanych z prowadzeniem działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym oraz ponoszenie przez producentów rolnych bieżących nakładów przyczyniających się do poprawy płynności finansowej.

Kwota kredytów udzielonych producentowi rolnemu nie może przekroczyć kwoty:
1) 100 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym o powierzchni nie większej niż 50 ha użytków rolnych;
2) 200 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym o powierzchni powyżej 50 ha i nie większej niż 100 ha użytków rolnych;
3) 400 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych.

Oprocentowanie należne bankowi płacone przez kredytobiorcę wynosi 2%.

Powyższe kredyty udzielane są przez Banki współpracujące z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Szczegółowe informacje o warunkach i zasadach udzielania kredytów oraz w jakich bankach można starać o ww. kredyty znajdują się na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa: https://www.gov.pl/web/arimr/1-kredyty-preferencyjne

Resort rolnictwa informuje, że po oszacowaniu przez komisje strat spowodowanych wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych na terenie kraju podjęta zostanie decyzja o uruchomieniu dodatkowych programów pomocowych na ten cel.

Odnosząc się do zabezpieczenia środków finansowych dla gminnych komisji szacujących straty, MRiRW informuje, że przepisy ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie przewidują finansowania ze środków budżetowych kosztów pracy komisji szacujących szkody powstałe w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.