Nawiązując do spotkania w dniu 16 października br. w siedzibie resortu
rolnictwa w Warszawie, w trakcie którego przedstawione zostały koncepcje nowego sposobu
przyznawania krajowych płatności uzupełniających w Sektorze I (grupa upraw
podstawowych), 26 października br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych,
mając na uwadze postulaty wojewódzkich izb rolniczych w tej sprawie, wyraził w ramach konsultacji społecznych swoje poparcie dla wariantu I projektowanych zmian, zgodnie z którym płatności uzupełniające
w Sektorze I, poza dotychczasowymi uprawami, przysługiwałyby również do gruntów,
na których nie jest prowadzona żadna uprawa.
Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zastosowanie wariantu I mogłoby spowodować wzrost powierzchni gruntów kwalifikujących się do przyznania płatności w Sektorze I w wyniku objęcia wsparciem gruntów dotychczas nieuprawianych, a w konsekwencji możliwość zastosowania redukcji stawki płatności. Należy jednak podkreślić, że powierzchnia gruntów nieuprawianych w Polsce od kilku lat systematycznie spada. Przyjmując, że w wyniku opisywanej zmiany powierzchnia gruntów objętych płatnością w Sektorze I wzrosłaby o ok. 500 tys. ha ponad poziom referencyjny ustanowiony dla tego wsparcia (9 513 tys. ha), to efektywna stawka tej płatności w 2010 r. mogłaby zostać zredukowana o ok. 4,36 euro/ha w stosunku do maksymalnej stawki, którą rolnicy mogliby uzyskać w przypadku niedokonywania zmian w systemie płatności. Brak powiązania wsparcia z koniecznością prowadzenia wybranych upraw mógłby poprawić warunki zarówno producentów w sektorach objętych dotychczas wsparciem w ramach Sektora I (zwiększony udział w przychodach składnika niezależnego od produkcji).
W opinii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wariant ten stanowiłby niewielką modyfikację dotychczasowego systemu wsparcia i pozwoliłby na dokonanie niezbędnych zmian w sposób najmniej uciążliwy dla rolników. Należy jednocześnie podkreślić, że dokonana przez Ministerstwo analiza proponowanego rozwiązania wykazała, że przewidywane nieznaczne obniżenie stawki płatności uzupełniającej nie przełożyłoby się bezpośrednio na wysokość wsparcia uzyskiwanego przez poszczególne gospodarstwa. W szczególności należy zaznaczyć, że wariant ten nie miałby wpływu na całkowitą maksymalną wysokość środków finansowych, jakie mogłyby zostać przeznaczone na to wsparcie. W przypadku zdecydowanej większości gospodarstw (w szczególności gospodarstwa o mieszanym typie produkcji rolniczej stanowiące ponad połowę krajowych gospodarstw) całkowite możliwe do uzyskania wsparcie (wraz z Jednolitą Płatnością Obszarową) pozostałoby na poziomie zbliżonym do poziomu, jaki miałby zastosowanie przy niedokonywaniu zmian, i wzrósłby w stosunku do roku 2009 zgodnie z zasadą stopniowego dochodzenia do pełnego poziomu dopłat stosowanych w Unii Europejskiej (tzw. zasada „phasing-in").
W opinii samorządu rolniczego zmiana wysokości niniejszego wsparcia w wariancie II o 47 euro, zgodnie z przedstawionymi przez resort rolnictwa wyliczeniami, jest zmianą zbyt drastyczną dla dotychczas otrzymujących pomoc tego rodzaju. Wariant I spowoduje jedynie nieznaczną redukcję stawki UPO w Sektorze I, co w przypadku nawet dużych gospodarstw o dominującym areale upraw podstawowych nie będzie miało aż tak istotnego wpływu na ich dochodowość. Ponadto, zgodnie z uwagami zgłoszonymi przez wojewódzkie izby rolnicze, zastosowanie wariantu I daje możliwości uproszczenie samego wzoru wniosku o płatność, co wpisuje się w postulowaną od wielu lat przez samorząd rolniczy konieczność stworzenia bardziej przyjaznych rolnikom ram proceduralnych Wspólnej Polityki Rolnej.
