W związku z dotychczasowym dużym zainteresowaniem Izb Rolniczych przywróceniem dofinansowania udzielanego przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej na rekultywacyjne wapnowanie gleb zakwaszonych, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało Prezesa KRIR o wystosowanym piśmie do Ministra Środowiska w sprawie potrzeby ponownego zbadania istniejących możliwości resortu środowiska w odniesieniu do wsparcia finansowego rekultywacyjnego wapnowania.
W dniu 14 lipca br. resort środowiska zajął stanowisko w tej sprawie, w którym poinformował, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami z zakresu ochrony środowiska przedsięwzięcia związane z ochroną powierzchni ziemi, możliwe do sfinansowania ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, należy rozumieć w kontekście zasad i warunków określonych w tytule II dziale IV ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.- Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Przepisy w tym zakresie określają ochronę powierzchni ziemi jako przywracanie jej do stanu wymaganego standardami jakości gleby i ziemi, uwzględniającymi naturalne stężenia substancji w środowisku, czyli odnoszą się do gleb zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi oraz gleb o niekorzystnie antropogenicznie przekształconym ukształtowaniu terenu. Pan Minister wyjaśnił również, iż standardy jakości gleby i ziemi zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359), stąd też ochrona powierzchni ziemi polega na zapobieganiu i ograniczaniu jej zanieczyszczenia, a w przypadku gleb zanieczyszczonych, na usunięciu zanieczyszczeń do poziomu wymaganego wyżej wymienionymi standardami.
Jednocześnie mając na uwadze, iż zjawisko zakwaszenia gleb wywołane przez procesy naturalne jest również potęgowane przez czynniki antropogeniczne związane z produkcją rolniczą oraz działalnością przemysłową, Minister Środowiska uznał dofinansowanie zakupów nawozów wapniowych z funduszy ekologicznych na użytkach rolnych za uzasadnione, o ile działanie to służy ochronie środowiska, tzn. dotyczy gruntów, na których zakwaszenie gleb łączy się z obecnym lub przeszłym kwaśnym opadem spowodowanym emisją zanieczyszczeń do atmosfery i zmierza do przywracania pH gleby do optymalnego poziomu. Jednocześnie podkreślił, iż uznanie regulacji odczynu gleb zakwaszonych na użytkach rolnych za działanie służące ochronie środowiska wymaga każdorazowo szczegółowego rozpoznania wpływu działalności człowieka.
Minister Środowiska wskazał ponadto na odrębność organizacyjną wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i ich uprawnienia do samodzielnej oceny przyczyn zakwaszenie gleb.
Mając na uwadze powyższe oraz dotychczasowe zaangażowanie Izb Rolniczych na rzecz powstania i obsługi działających do niedawna w niektórych województwach programów rekultywacji gleb zakwaszonych poprzez nawożenie wapnem nawozowym, Izby Rolnicze zostały poproszone o aktywne włączenie się w starania na rzecz przywrócenia przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej wsparcia finansowego w tym zakresie z uwzględnieniem powyżej omówionych sugestii Ministerstwa Środowiska.
