Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego wystąpił 26 czerwca 2018 r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zmianę ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w zakresie rozszerzenia definicji pomocnika rolnika.

Zmiana ustawy, która wprowadziła pojęcie pomocnika rolnika, w dużej mierze pomogła w rozwiązaniu problemu zapotrzebowania na pracę w ogrodnictwie i warzywnictwie, jednak przyjęta definicja pomocnika rolnika, ograniczająca pomoc jedynie do prac związanych ze zbiorem owoców i warzyw, jest stanowczo za wąska. W każdej gałęzi rolnictwa występuje okres spiętrzenia prac i czynności szczególnie pilne w okresie cyklu produkcyjnego, z czym wiąże się wzrost zapotrzebowania na pracę. Przykładami takiego zapotrzebowania są:

- okres żniwny, kiedy w okresie zbioru roślin zbożowych przypadają terminy agrotechniczne siewu rzepaku ozimego. W tym czasie, doświadczeni operatorzy ciągników rolniczych kierowani są do operowania kombajnami do zbioru zbóż lub wykonują prace uprawowe
i zasiewy. Powstaje krótkookresowe zapotrzebowanie na operatorów ciągników pracujących przy zwożeniu zebranego ziarna i pomocników w magazynach;

-okres zakończenia tuczu ptactwa na fermach kur, kaczek, indyków. W tym czasie również obserwuje się krótkookresowe i pilne zapotrzebowanie na pomoc przy wyłapywaniu ptactwa, oczyszczaniu przestrzeni produkcyjnej i przygotowaniu jej do kolejnego cyklu produkcyjnego,

- okres odsadzeń i prowadzenia zabiegów weterynaryjnych na fermach krów (zarówno
w produkcji mleka jak i produkcji mięsnej). W tym czasie rolnicy również wskazują na zapotrzebowanie na dodatkową pomoc przy przepędach i wsparciu zabiegów weterynaryjnych,

- czas połowu ryb w gospodarstwach rybackich (np. w stawach karpiowych w okresie przedświątecznym),

- do zakresu prac osoby pomagającej w gospodarstwie rolnym należy zaliczyć również pomoc rolnikowi w domu np. przy osobie chorej, niepełnosprawnej, nad którą rolnik sprawuje opiekę, a w okresie spiętrzenia prac w gospodarstwie potrzebuje pomocy w pracach opiekuńczych.

Odpowiadając resort rolnictwa, pismem z dnia 29 czerwca 2018 r., przedstawił następujące stanowisko:

Przepisy ww. ustawy w zakresie możliwości zawierania umów o świadczenie pomocy przy czynnościach związanych ze zbieraniem chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich, a także usuwaniem zbędnych części roślin, klasyfikowaniem lub sortowaniem zerwanych lub zebranych ww. produktów, wykonywaniem innych czynności mających na celu przygotowanie ich do transportu, przechowywania lub sprzedaży oraz wykonywaniem innych czynności związanych z pielęgnowaniem i poprawą jakości plonów, obowiązują dopiero od 18 maja br., niemniej należy zauważyć, iż zaproponowane w ustawie rozwiązanie jest popularne wśród rolników — do chwili obecnej zawarto ponad 28 tys. umów o świadczenie pomocy.

Odnosząc się do propozycji przekazanych w piśmie poinformowano, iż z uwagi na krótki okres funkcjonowania umowy o pomocy przy zbiorach. w chwili obecnej nie planuje się poszerzenia zakresu pomocy świadczonej przez pomocnika w gospodarstwie rolnym. Jednakże, pod koniec bieżącego roku dokonane zostanie podsumowanie efektów, jakie dało wprowadzenie ww. umowy i zostaną wyciągnięte wnioski na przyszłość, w tym co do zakresu świadczonej pomocy.