W odpowiedzi na wniosek z XVII posiedzenia KRIR o zabezpieczenie środków finansowych na wykonywanie melioracji szczegółowych, resort rolnictwa w dniu 29 kwietnia 2015 r. poinformował, że zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.) zadania związane z wykonywaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych na koszt Skarbu Państwa, za zwrotem przez zainteresowanych właścicieli gruntów części kosztów w formie opłaty melioracyjnej albo opłaty inwestycyjnej są zadaniami z zakresu administracji rządowej, których realizacja należy do marszałków województw. Środki na ten cel planują wojewodowie w swoich budżetach.
Od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej powyższe zadania były współfinansowane ze środków unijnych w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006" a także Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Część środków związanych z realizacją tych zadań planowano w budżetach wojewodów. Pozostałą ich część wojewodowie pozyskiwali ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków europejskich.
Odmienne od dotychczasowych rozwiązania przyjęto w nowej perspektywie finansowej obejmującej lata 2014-2020. Zadania z zakresu gospodarki wodnej w rolnictwie nie będą finansowane ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Jedynym źródłem finansowania tych zadań będą środki polityki spójności na lata 2014-2020 - głównie Regionalne Programy Operacyjne. Jednak finansowanie ze środków polityki spójności będzie ograniczone tylko do projektów z zakresu ochrony przed powodzią i retencji wodnej. W konsekwencji po 2015 roku, będącym ostatnim rokiem realizacji PROW 20072013, nie będzie możliwości dofinansowania ze środków unijnych pozostałych projektów z zakresu melioracji wodnych, obejmujących w szczególności wykonywanie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. Jedynie w ramach PROW 2014-2020, w zakresie poddziałania: ,,Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczanie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” planowane jest wsparcie na zaopatrzenie w sprzęt do utrzymywania urządzeń wodnych służących zabezpieczeniu gospodarstw rolnych przed zalaniem, podtopieniem lub nadmiernym uwilgoceniem spowodowanym przez powódź lub deszcz nawalny. Beneficjentem tego działania będą spółki wodne. Poziom pomocy będzie wynosić do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy dla jednego beneficjenta w ramach poddziałania, w okresie realizacji PROW 2014-2020 nie może przekroczyć 500 000 zł. Pomoc przyznaje się na operację o planowanej wysokości kosztów kwalifikowanych powyżej 20 000 zł. Budżet działania wynosi ok. 124 mln euro.
Ze względu na znaczenie inwestycji w zakresie melioracji wodnych dla prawidłowego funkcjonowania rolnictwa oraz występujące potrzeby niezbędne jest utrzymanie finansowania ww. zadań co najmniej na dotychczasowym poziomie. Dlatego też, ze względu na ograniczenie możliwości współfinansowania zadań z zakresu melioracji wodnych ze środków unijnych, niezbędny jest powrót do zasad finansowania tych zadań, obowiązujących przed 2004 r. i zapewnienie od 2016 roku w budżetach wojewodów całości środków koniecznych do ich realizacji.
Wobec powyższego, w dniu 8 kwietnia 2015 r. skierowane zostało do Ministra Finansów pismo informujące o zaistniałej sytuacji, w którym zaproponowano, aby w pracach nad projektem budżetu państwa na rok 2016 i lata następne uwzględnić konieczność zwiększenia wysokości środków na inwestycje melioracyjne, planowanych w budżetach wojewodów.
Liczę, że powyższe działania doprowadzą do zapewnienia środków na inwestycje z zakresu melioracji wodnych szczegółowych, o których mowa w piśmie Krajowej Rady Izb Rolniczych. Jednocześnie pragnę zauważyć, że planowanie, programowanie i wykonywanie powyższych zadań należy do marszałków województw. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie ma wpływu na ustalenie zakresu i lokalizacji wykonywanych przedsięwzięć - poinformował Podsekretarz Stanu w MRiRW Tadeusz Nalewajk.
