W odpowiedzi na przekazane przez resort rolnictwa propozycje zmian regulacji prawnych, dotyczących obrotu nieruchomościami rolnymi, samorząd rolniczy przekazał swoje stanowisko, podkreślając, że cel wprowadzenia regulacji w tym zakresie odzwierciedla wielokrotnie postulowaną przez samorząd rolniczy konieczność wprowadzenia mechanizmów ochrony ziemi rolnej w Polsce.

Po analizie przesłanego dokumentu, Zarząd KRIR zwrócił uwagę, że ogólne założenia pokrywają się z oczekiwaniami rolników, szczególnie tych, którzy zainteresowani są powiększaniem areału posiadanych gospodarstw rolnych. Pozytywnie należy ocenić również ideę wprowadzenia do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego państwa instrumentów służących zapobieganiu dalszemu, nadmiernemu rozdrabnianiu gospodarstw w Polsce.

Jednakże, propozycje przedstawione do opiniowania według samorządu rolniczego nie stanowią w obecnym kształcie podstawy do wprowadzenia zmian w obowiązujących w naszym kraju przepisów prawnych. Są to jedynie tezy wybrane z kilku innych projektów aktów prawnych, wykorzystujące poselskie propozycje zmian – niektóre przyjęte już po kolejnych czytaniach w sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wymienione w dokumencie poselskie projekty ustaw były opiniowane przez izby rolnicze. W związku z tym, w opinii Zarządu KRIR, istnieje konieczność opracowania i przekazania do opinii samorządu rolniczego rządowego projektu zmian w wymienionych w przesłanych propozycjach ustawach.

Odnośnie przesłanych propozycji, samorząd rolniczy zwrócił uwagę, że w przekazanych propozycjach nie nastąpiło ustawowe umocowanie pozycji izb rolniczych, które dawałoby izbom podstawę prawną do współdecydowania w zakresie gospodarowania ziemią rolniczą w Polsce. Przeciwnie, w przedstawionych propozycjach przewiduję się umocnienie statusu Agencji Nieruchomości Rolnych i dyrektorów jej Oddziałów Terenowych.

Ponadto, Zarząd KRIR postulował zaostrzenie wymogów, co do osób mogących brać udział w przetargach organizowanych przez ANR poprzez wprowadzenie zapisu, że nabywcą ziemi z zasobów ANR może być wyłącznie osoba posiadająca stałe miejsce zamieszkania na terenie gminy bądź gmin sąsiednich przez okres nie krótszy niż 5 lat przed datą rozpoczęcia przetargu, osobiście prowadząca gospodarstwo, posługująca się językiem polskim oraz posiadająca krajowe wykształcenie w zakresie rolniczym. Nabywane z zasobów ANR grunty nie mogłyby być wykorzystywane w celu zabezpieczenia pożyczek lub jako zastaw oraz nie mogą być wnoszone aportem do majątku spółki. Zarząd KRIR uważa, że ziemia z zasobów ANR powinna być sprzedawana tylko osobom fizycznym, a jedynie w przypadku braku takiego nabywcy, może być wyłącznie wydzierżawiana podmiotom prawnym.

W ocenie samorządu rolniczego, należy także wprowadzić przepisy umożliwiające przymusowe wykupienie przez ANR gruntów rolnych porzuconych przez dotychczasowych właścicieli, odłogowanych dłużej niż 2 lata, stanowiących źródło zachwaszczenia sąsiadujących działek rolnych, w przypadku braku reakcji właściciela gruntu na pisemne wezwanie do usunięcia zachwaszczenia, lub użytkowanych niezgodnie z zapisami Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej.

Niezbędne wydaje się także wprowadzenie zapisów mówiących o tym, że ANR winna być informowana o każdym zamiarze sprzedaży gruntów rolnych oraz nadanie ANR prawa do wydania decyzji odnośnie obrotu ziemią, a także pierwokupu każdej działki rolnej wystawionej do sprzedaży. Cena sprzedaży wskazana w umowie przedwstępnej kupna-sprzedaży winna być tożsama z ceną zawartą w akcie notarialnym potwierdzającym przeniesienie praw własności nieruchomości rolnej, pod rygorem unieważnienia transakcji.

Biorąc pod uwagę konieczność zintensyfikowania działań służących ochronie ziemi rolnej w Polsce, zwłaszcza do 2016 r., bardzo ważna jest nie tylko sprzedaż gruntów z zasobu ANR, ale stosowanie również wieloletniej dzierżawy.

Przedstawiając wyżej wymienione wstępne uwagi i propozycje samorządu rolniczego do przedstawionych propozycji zmian regulacji prawnych, dotyczących obrotu nieruchomościami rolnymi, Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o udzielenie informacji i potwierdzenie, że prace nad przedstawionymi zmianami będą kontynuowane.

Pismo Zarządu KRIR - zobacz >>>