27 czerwca br. w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Polsce odbyło się spotkanie z Dyrektorem Generalnym Dyrekcji ds. Rolnictwa Komisji Europejskiej Panem Jerzym Plewą. Spotkanie to związane było z osiągnięciem wstępnego politycznego porozumienia między PE, Radą i KE, które zakończyło prawie 2-letni okres negocjacji w sprawie WPR. W spotkaniu udział wzięła Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak. Dyrektor Plewa przedstawił w skrócie ostateczny kształt zreformowanej WPR, która została ustalona po 42 spotkaniach. Dla Polski bardzo ważna jest decyzja o możliwości utrzymania płatności SAPS do 2020 r

 

Jeśli chodzi o młodego rolnika to państwo członkowskie może przeznaczyć na to wsparcie do 2% kopert krajowej. Z I filara można przeznaczyć do 2% na premię dla młodych rolników przez pierwsze 5 lat od zajęcia gospodarstwa. Niezależnie z II filara dla młodych rolników może być przeznaczone 75000 EUR wsparcia na gospodarstwo. Nie jest to obligatoryjne dla państw.
Pozostałe efekty ustaleń:

•  wsparcie dla małych gospodarstw: wsparcie dobrowolne i sposób obliczania wsparcia też pozostaje w gestii państwa. Do wyboru jest 5 propozycji wyliczania. Gospodarstwo może otrzymać do 1 250EUR – będzie to płatność stała, ale będzie też możliwość obliczania na bazie historycznej. Państwo może przeznaczyć na ten cel do 10% koperty, z wyjątkiem, gdy płatność będzie obliczana na podstawie aktualnych danych. Możliwość wsparcia dla nowotworzonych małych gospodarstw w wysokości 15 000 EUR – nie jest to obligatoryjne.
• capping będzie dobrowolny dla państw członkowskich. Jest propozycja, aby z tego mechanizmu odzyskać do 5% i przeznaczyć na PROW. Proponuje się także wsparcie dla tzw. pierwszych hektarów – to byłoby obowiązkowe.
• płatność związana z produkcją – utrzymano tą możliwość w wysokości od początkowo 8% koperty krajowej obecnie 13 (i 2% koperty dla roślin białkowych).
• greening, utrzymanie użytków zielonych będzie obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich (5%  trwałych użytków zielonych na poziomie regionalnych bądź krajowym) obowiązek ten wejdzie w życie od roku 2015. Dywersyfikacja upraw dla gospodarstwa 10-30ha – dwie różne uprawy, dla gospodarstw powyżej 30ha – 3 grupy różnych upraw. Gospodarstwa poniżej 10 ha nie będą objęte tym obowiązkiem. Dwie grupy upraw nie mogą przekroczyć 95% powierzchni całkowitej powierzchni uprawy. W 2017 roku KE ma przedstawić raport z efektów tego mechanizmu, wtedy powierzchnia obowiązkowego utrzymania użytków zielonych może wzrosnąć do 7%.  
• definicja „aktywny rolnik”, jej stosowanie będzie obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich. Definicja  zostanie opracowana na poziomie unijnym w formie aktywności negatywnych, które wykluczają z ubiegania się o dopłaty, np. tereny sportowe, lotniska, pola golfowe, tereny zajmowane przez firmy energetyczne). Dodatkowo państwa będą mogły dobrowolnie stworzyć swoje dodatkowe kryteria dla aktywnego rolnika.
• wejdzie obowiązek publikowania informacji o wysokości pobieranych dopłat z podaniem imienia i nazwiska i numeru beneficjenta;
• dyscyplina finansowa - ustalono, że będzie ona stosowana, gdy z pewnych powodów zabranie środków w budżecie na płatności. Z tego mechanizmu wyłączeni będą rolnicy którzy otrzymują płatności bezpośrednie poniżej 2 000 EUR rocznie.
• kwotowanie produkcji cukru kończy się w roku 2017;
• kwotowanie produkcji mleka kończy się w roku 2015;
• zwiększono środki na działania mleko i owoce w szkole, z 90 mln do 150 mln EUR rocznie;
• PROW, proponuje się odejście od osi, pozostawi się w tym zakresie swobodę państwom członkowskim, które będą kierowały tam środki, gdzie widać największe zapotrzebowanie;
• przeznaczenie min. Z 25 do 30% z II filara na płatności środowiskowe (rolnośrodowiskowe, ekologiczne, zakładanie lasów, działanie ONW).
• delimitacja obszarów ONW – nowy system będzie obowiązywał od 2018 r. 60% okręgu będzie musiało spełniać jedno z 8 kryteriów biofizycznych dla tych obszarów. Jeśli będzie niewiele brakowało do spełnienia tego wymogu, będzie możliwość kumulacji dwóch parametrów. Państwa będą mogły przeznaczyć do 5% z I filara na dodatkowe wsparcie ONW. Podniesiono max limit płatności z 300  do 450 EUR/ha. Planuje się, aby w państwach członkowskich do 10% powierzchni było uznane za obszar o specyficznych utrudnieniach.
• w kwestii mechanizmów zarządzania ryzykiem nadal konieczny będzie do spełnienia wymóg 30% strat dochodu w gospodarstwie.
• zostanie wzmocniony LEADER, będzie możliwość finansowania ze wszystkich funduszy.

Dyrektor Plewa poinformował, że na jesieni należy się spodziewać ostatecznych decyzji odnośnie zapisów prawnych. Teraz rozpoczyna się dyskusja nt ram finansowych.

W spotkaniu wziął udział również Minister Kalemba, który odniósł się także do postulatów Polski, które nie zostały uwzględnione, np. włączenie w art. 68 tytoniu jako  płatności związane z produkcją – niestety nie było takiej zgody. Pan Minister poinformował również, ze w 2014 r. płatności uzupełniające będą co najmniej na poziomie tych z roku 2012.