Zasady funkcjonowania unijnych rynków rolnych reguluje rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (Dz. U. L. 299 z 16.11.2007, str. 1, z późn. zm.).

 

 

 

 

 

Rynek zbóż

Producenci rolni uprawiający zboże w Polsce jak i innych krajach Unii Europejskiej funkcjonują na jednolitym rynku regulowanym w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Głównymi elementami systemu wsparcia producentów rolnych są:

• interwencyjne zakupy zbóż,
• wsparcie eksportu zbóż z wolnego rynku do krajów trzecich,
• ochrona celna przed importem z krajów trzecich,
• dopłaty bezpośrednie.

System ten został wdrożony w celu stabilizacji rynku zbóż oraz zapewnienia odpowiedniego standardu życia producentów rolnych.

Interwencyjne zakupy zbóż

Interwencyjny zakup zbóż wyprodukowanych we Wspólnocie, prowadzony jest w celu stabilizacji podaży oraz ich cen na rynku Wspólnoty. Działania interwencyjne prowadzone są przez agencje interwencyjne funkcjonujące w oparciu o ujednolicone dla całej Wspólnoty zasady od 1 listopada do 31 maja roku następnego. Zakupami interwencyjnymi są objęte pszenica zwyczajna, pszenica durum, jęczmień, kukurydza i sorgo. W Polsce zadania przewidziane dla agencji interwencyjnej realizuje Agencja Rynku Rolnego. W skupie interwencyjnym obowiązuje jednakowa cena dla wszystkich zbóż wynosząca 101,31 euro/t. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że producent zbóż, który jest w stanie sprostać minimalnym wymaganiom stawianym w skupie interwencyjnym, ma gwarancję zbytu ziarna po cenie interwencyjnej. Należy pamiętać, że system wsparcia rynku realizowany w formie zakupów interwencyjnych, nie mógłby spełniać swojej roli bez sprawnie funkcjonującego systemu ochrony rynku przed importem tańszych zbóż z krajów trzecich.

Wsparcie eksportu zbóż z wolnego rynku do krajów trzecich

Do usuwania nadwyżek zbóż z rynku wspólnotowego oprócz podstawowego instrumentu, jakim jest skup interwencyjny, wykorzystywany jest również system wsparcia eksportu zbóż z wolnego rynku z zastosowaniem refundacji. Instrument ten uruchamiany jest przez Komisję Europejską na wniosek krajów członkowskich lub z własnej inicjatywy. W celu zastosowania tego instrumentu Komisja Europejska, zwykle na początku roku gospodarczego, otwiera przetarg ciągły na eksport zbóż z wolnego rynku z zastosowaniem refundacji eksportowych. Podmioty uczestniczące w przetargu składają oferty, w których określają ilość zboża, jaką zamierzają wyeksportować oraz wysokość refundacji, jaką chcą uzyskać w celu realizacji eksportu. Po zrealizowaniu eksportu odpowiednia agencja płatnicza wypłaca podmiotowi należną refundację.

Ochrona celna przed importem z krajów trzecich

We wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązuje Wspólna Taryfa Celna, która ustala jednakowy poziom ochrony celnej wspólnego rynku. Cła na towary przywożone z państw trzecich do wszystkich państw członkowskich określone są na podstawie Wspólnej Taryfy Celnej, która zawiera zarówno jednolite stawki celne, jak również jednolitą nomenklaturę. W przypadku kukurydzy, żyta oraz pszenicy wysokiej jakości w ramach negocjacji WTO Wspólnota zobowiązała się, że ochrona rynku będzie zapobiegała importowi zboża tańszego niż 155 %  obowiązującej ceny interwencyjnej.


Rynek cukru

Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1234/2007 ustanawiającym wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych rynków rolnych, w zakresie rynku cukru, podstawowymi mechanizmami regulującymi ten rynek są:

• kwoty produkcyjne
• cena referencyjna cukru i cena minimalna buraków cukrowych,
• opłata produkcyjna,
• płatność cukrowa dla plantatorów buraków cukrowych,
• instrumenty ochrony rynku wewnętrznego (m.in. wspólna taryfa celna i licencje),
• prywatne przechowywanie,
• wycofanie cukru z rynku.

Obecny system regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej funkcjonuje od roku gospodarczego 2006/2007 i  obowiązywał będzie do dnia 30 września 2015 r.

Kwota produkcji cukru w Polsce od roku gospodarczego  2008/2009 wynosi 1 405 608,1 ton. Natomiast kwota produkcji izoglukozy wynosi 42 861,4 t. Izoglukoza w Polsce produkowana jest przez jednego producenta firmę Cargill (Polska) Sp. z o.o. Plantatorzy buraków cukrowych mają zagwarantowane co najmniej minimalne ceny skupu buraków kwotowych. Minimalna cena buraków cukrowych od roku gospodarczego 2009/2010 wynosi 26,29 euro/t.  Cena referencyjna cukru białego od roku gospodarczego 2009/2010 wynosi 404,4 euro/t.

Producenci cukru i izoglukozy zobowiązani są do wnoszenia od posiadanych kwot opłaty produkcyjnej w wysokości 12 euro od tony cukru kwotowego  oraz 6 euro od tony izoglukozy kwotowej.

Płatność cukrowa jest płatnością niezwiązaną z bieżącą produkcją i będzie stosowana do dnia 31 grudnia 2013 r. Do otrzymywania tej płatności upoważnieni są plantatorzy, którzy mieli zawartą umowę kontraktacji na rok gospodarczy 2006/2007 lub mieli taką  umowę w na rok 2005/2006 z producentem cukru, który zrzekł się kwoty produkcyjnej na rok 2006/2007.

Od roku gospodarczego 2009/10 do 30 września 2015 r. dostęp do rynku wspólnotowego na preferencyjnych warunkach mają m.in. kraje najsłabiej rozwinięte (z LDC i AKP), Indie, kraje byłej Jugosłowiańskiej Republiki i Bałkanów Zachodnich.

Stawka celna na import cukru białego bez preferencji  wynosi  41,9 euro/100 kg.

KE może podjąć (w drodze rozporządzenia) decyzję o przyznaniu dopłat producentom cukru posiadającym kwoty produkcyjne za czasowe wyłączenie cukru z rynku  poprze jego przechowywanie. Mechanizm dotychczas nie wykorzystywany.

Wycofanie cukru z rynku sprowadza się do eliminacji cukru z rynku poprzez określenie przez KE współczynnika procentowej redukcji  przyznanej kwoty.
 

Rynek chmielu

Podstawowymi mechanizmami regulującymi rynek chmielu, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1234/2007 ustanawiającym wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) są:

• certyfikacja;
• rejestracja umów kontraktacji;
• uznawanie organizacji producentów chmielu;
• wsparcie dla organizacji producentów chmielu;
• przekazywanie informacji z rynku chmielu.

Ponadto do uprawy chmielu przysługują płatności bezpośrednie. W Polsce są stosowane w postaci jednolitej płatności obszarowej (finansowanej z budżetu Unii Europejskiej) oraz krajowych płatności uzupełniających (w formie niezwiązanej z produkcją). Krajowe płatności uzupełniające będą wypłacane do 2012 r.

Certyfikacja służy zapewnieniu odpowiedniej jakości chmielu i produktów chmielowych, produkowanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Tylko po spełnieniu minimalnych wymogów jakościowych chmiel może uzyskać certyfikat, co jest warunkiem wprowadzenia do obrotu na terenie Unii Europejskiej. Chmiel oraz produkty chmielowe spoza Unii muszą posiadać świadectwo równoważności, potwierdzające spełnienie wymagań jakościowych obowiązujących we Wspólnocie.

W Polsce, realizacja zadań związanych z certyfikacją chmielu i jego produktów oraz rejestracja umów kontraktacji została powierzona Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Organizacje producentów chmielu powstały w Niemczech. Na mocy art. 102a rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 corocznie otrzymują one 2 277 000 Euro, które przeznaczone są na dostosowanie produkcji do popytu, koncentrację dostaw, umieszczanie chmielu na rynku oraz optymalizację kosztów produkcji i stabilizację cen producenta.


Rynek tytoniu

Większość przepisów dotyczących organizacji rynku tytoniu została uchylona
z końcem 2009 r. Pozostały natomiast:

• wymóg przekazywania Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie informacji w zakresie powierzchni, wysokości produkcji, liczby plantatorów, liczby pierwszych przetwórców, zapasów i in.;
• uznawanie przez państwo członkowskie organizacji międzybranżowych w sektorze tytoniu.

Ponadto na podstawie art. 68 rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 państwo członkowskie może wdrożyć program specjalnego wsparcia produkcji tytoniu w ramach środków przeznaczonych na płatności bezpośrednie.


Rynek suszu paszowego

Do roku gospodarczego 2011/2012, tj. do dnia 30 marca 2012 r., na rynku suszu paszowego stosowane są następujące instrumenty:

• maksymalna gwarantowana ilość suszu paszowego w wysokości 4 960 723 t, do której przyznawana jest pomoc finansowa w Unii Europejskiej;
• zatwierdzanie przedsiębiorstw przetwórczych produkujących susz paszowy;
• pomoc finansowa w wysokości 33 €/t suszu paszowego;
• wymogi jakościowe dla produktu, do którego przyznawana jest pomoc (zawartość białka, wilgotność);
• obowiązek zawierania umów sprzedaży zielonki albo wystawiania deklaracji dostaw (w przypadku dostaw z własnego gospodarstwa rolnego) oraz przekazywanie deklaracji oraz listy umów agencji płatniczej;
• przekazywanie informacji Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie.

Maksymalna gwarantowana ilość suszu paszowego jest rozdzielana pomiędzy państwa członkowskie w postaci krajowych gwarantowanych ilości. Krajowa gwarantowana ilość suszu paszowego dla Polski wynosi 13 538 t.

Po roku gospodarczym 2011/2012 kwoty odpowiadające pomocy wypłacanej w ramach powyższego mechanizmu zostaną włączone do krajowych kopert płatności bezpośrednich poszczególnych państw członkowskich.


Rynek lnu i konopi uprawianych na włókno

Do roku gospodarczego 2011/2012, tj. do dnia 30 czerwca 2012 r., na rynku lnu i konopi uprawianych na włókno stosowane są następujące instrumenty:

• maksymalna gwarantowana ilość do której przyznawana jest pomoc finansowa w Unii Europejskiej:

a)    dla długiego włókna lnianego w wysokości 80 878 t,
b)    dla krótkiego włókna lnianego i włókna konopnego w wysokości 147 265 t;

• upoważnianie głównych przetwórców produkujących włókno lniane i konopne;
• pomoc finansowa w wysokości:

a)    160 €/t długiego włókna lnianego,
b)    90 €/t krótkiego włókna lnianego i włókna konopnego;

• wymogi jakościowe dla produktów, do których przyznawana jest pomoc;
• obowiązek zawierania umów sprzedaży słomy lnianej lub konopnej albo wystawiania deklaracji (w przypadku dostaw słomy z własnego gospodarstwa rolnego);
• przekazywanie informacji Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie;
• pozwolenia importowe dotyczące przywozu konopi i nasion konopi;
• uznawanie importerów konopi.

Maksymalna gwarantowana ilość długiego włókna lnianego i włókna konopnego jest rozdzielana pomiędzy państwa członkowskie w postaci krajowych gwarantowanych ilości. Krajowa gwarantowana ilość długiego włókna lnianego dla Polski wynosi 924 t, zaś krótkiego włókna lnianego i włókna konopnego – 462 t.

W związku z 22. miesięcznym okresem przerobu słomy lnianej lub konopnej ostania wypłata wsparcia (za rok gospodarczy 2011/2012) będzie miała miejsce w 2013 r.

Następnie kwoty odpowiadające pomocy wypłacanej w ramach powyższego mechanizmu zostaną włączone do krajowych kopert płatności bezpośrednich poszczególnych państw członkowskich.

Przywóz konopi z państw trzecich jest ograniczony do konopi w których zawartość nie przekracza 0,2% 9-delta-tetrahydrokannabinolu. Natomiast importowane nasiona konopi muszą zostać poddane mieszaniu z innymi nasionami w odpowiednich proporcjach albo pozbawione siły kiełkowania, albo reeksportowane.

Ponadto, do uprawy lnu i konopi stosowane są płatności bezpośrednie w formie jednolitej płatności obszarowej i do 2012 r. - krajowych płatności uzupełniających. Płatności powyższe można otrzymać do uprawy odmian konopi włóknistych, w których zawartość 9-delta-tetrahydrokannabinolu nie przekracza 0,2%.


Rynek mleka i przetworów mlecznych

W ramach Wspólnej Polityki Rolnej na rynku mleka i przetworów mlecznych interwencjonizm obejmuje:

• Dopłaty do prywatnego przechowywania masła
• Skup interwencyjny masła i odtłuszczonego mleka w proszku
• Program pomocy dla najuboższych w UE
• Dopłaty do mleka odtłuszczonego i odtłuszczonego mleka w proszku przeznaczanego na paszę
• Dopłaty do mleka odtłuszczonego przetwarzanego na kazeinę i kazeiniany
• Refundacje wywozowe
• Program –„Szklanka Mleka”
• Kwotowanie produkcji mleka

1. Dopłaty do prywatnego przechowywania masła

Jest to mechanizm wspólny dla całej UE, uruchamiany co roku w okresie od 1 marca do 15 sierpnia. Celem mechanizmu jest zdjęcie z rynku nadwyżek tłuszczu mlecznego w miesiącach wiosennych i letnich, kiedy jest na niego najmniejszy popyt.

 

Sezon 2010/2011

W okresie od 1 marca 2010 r. do 15 sierpnia 2010 r. do prywatnych magazynów wprowadzono 83.058 ton masła (Belgia, Dania, Niemcy, Irlandia, Francja, Luksemburg, Holandia, Austria, Finlandia i Wielka Brytania). Polscy przedsiębiorcy nie wykazali zainteresowania udziałem w tym mechanizmie.
Stawka dopłaty do prywatnego przechowywania masła na 2010 r. wynosiła:
18,31 euro/t w odniesieniu do kosztów stałych przechowywania
0,34 euro/t na dzień
(rozporządzenie Komisji nr 158/2010 z dnia 25 lutego 2010 r.).

 

Sezon 2011/2012
Według danych z 22 września 2011 r. do prywatnych magazynów wprowadzono 105.705 ton masła (Belgia, Dania, Niemcy, Irlandia, Hiszpania, Francja, Holandia, Austria, Szwecja i Zjednoczone Królestwo). Polscy przedsiębiorcy standardowo nie wykazali zainteresowania udziałem w tym mechanizmie. Obecnie w prywatnych magazynach znajduje się 84.577 ton masła. W największym zakresie z mechanizmu korzysta Holandia (29.862 tony), Francja (21.887 tony), Niemcy (18.166 ton).
Stawka dopłaty do prywatnego przechowywania masła w 2011 r. wynosiła:
18,06 euro /t w odniesieniu do kosztów stałych przechowywania
0,35 euro/t i na dzień
(rozporządzenie Komisji nr 172/2010 z dnia 23 lutego 2011 r.).

2. Skup interwencyjny masła i odtłuszczonego mleka w proszku (OMP)

Jest to mechanizm wspólny dla całej UE, uruchamiany co roku w okresie od 1 marca do 31 sierpnia. Zakupy masła i OMP odbywają się w ramach określonych limitów: 30 tys. ton dla masła i 109 tys. ton dla OMP. Po wyczerpaniu się limitów, Komisja Europejska może podjąć decyzję o kontynuowaniu skupu w ramach procedury przetargowej.

• cena skupu interwencyjnego masła:  221,75 euro/100 kg
• cena skupu interwencyjnego OMP:   169,80 euro/100 kg

Od 2010 r. brak jest zainteresowania mechanizmem albowiem ceny masła i OMP znacząco przewyższają ceny skupu interwencyjnego tych produktów.

Bieżące (na dzień 11 września 2011 r.), średnie unijne ceny masła i OMP wynoszą odpowiednio 389 euro/100 kg oraz 232 euro/100 kg, co oznacza, że średnia cena masła jest wyższa od ceny skupu interwencyjnego o 75%, natomiast OMP jest wyższa od ceny interwencyjnej o 37%.

W ramach skupu interwencyjnego w 2009 r. łącznie w UE zaakceptowano oferty na 83.222 tony masła oraz 282.587 ton OMP, z tego w Polsce 2.968 ton masła oraz 23.584 tony OMP.

Obecnie w magazynach interwencyjnych znajduje się 977 ton masła i 104.018 tony OMP.

3. Program pomocy dla najuboższych w UE

Na program pomocy dla najuboższych w UE w 2011 r. Komisja Europejska przeznaczyła 1.544 tony masła oraz 93.956 ton OMP znajdujących się w magazynach interwencyjnych. Program w 2011 r. dla masła i OMP w 2011 r. funkcjonuje od dnia 1 czerwca do dnia 30 września.
W 2012 r. przeznaczono w ramach programu 79.553 tony OMP.

4. Dopłaty do mleka odtłuszczonego i odtłuszczonego mleka w proszku przeznaczonego na paszę

 

Mechanizm nieobligatoryjny, uruchamiany przez KE w razie konieczności, wspólny dla całej UE, obecnie nie funkcjonuje.

5. Dopłaty do mleka odtłuszczonego przetwarzanego na kazeinę i kazeiniany

Mechanizm nieobligatoryjny, uruchamiany przez KE w razie konieczności, wspólny dla całej UE, obecnie nie funkcjonuje.

6. Refundacje wywozowe

 

Jest to mechanizm wspólny dla całej UE, uruchamiany nieobligatoryjnie. Ma na celu wyrównanie poziomu cen pomiędzy wyższymi cenami produktów mleczarskich w UE, a cenami na rynku światowym.

Stawki refundacji wywozowych mogą być stałe bądź ustalane w formie przetargu. Od listopada 2009 r. stawki refundacji do wszystkich produktów wynoszą 0 euro/100 kg.

W 2009 r. z Polski wydano ponad 360 pozwoleń na wywóz z refundacją łącznie ok. 27.750 ton przetworów mlecznych, w tym:

• ponad 12.700 ton mleka w proszku,
• ponad 760 ton masła,
• ponad 14 tys. ton serów.

W 2009 r. wypłacono w Polsce prawie 30 mln zł jako refundacje wywozowe do przetworów mlecznych.

7. Szklanka mleka

 

Agencja Rynku Rolnego od maja 2004 r. realizuje program Wspólnej Polityki Rolnej „Dopłaty do spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych”, w ramach którego dostarczanie mleka i jego przetworów do placówek oświatowych zostało objęte dopłatą unijną. Program ten służy przede wszystkim promocji spożywania wśród dzieci i młodzieży mleka i przetworów mlecznych, jak również kształtowaniu właściwych nawyków żywieniowych.

Program polega na udzieleniu dopłaty do spożycia określonych kategorii mleka i przetworów mlecznych przez dzieci w przedszkolach, szkołach podstawowych i średnich. Dopłata przysługuje do maksymalnie 0,25 l mleka bądź przetworu mlecznego na jednego ucznia na dzień nauki szkolnej.

Wzorując się na innych krajach UE, Polska uruchomiła dodatkowe środki z budżetu krajowego, mające na celu obniżenie ceny mleka i przetworów mlecznych płaconej przez uczniów, a tym samym zwiększenie liczby dzieci spożywających mleko w ramach programu. W związku z tym, program  „Szklanka Mleka” obecnie jest finansowany z trzech źródeł:

• środków unijnych, które obejmują dostarczanie mleka i jego przetworów do wszystkich rodzajów uprawnionych placówek oświatowych, tj. przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów (z wyłączeniem szkół wyższych) w roku szkolnym (tj. w okresie wrzesień - czerwiec),
• środków krajowych (tzw. dopłata krajowa), które obejmują dostarczanie mleka i jego przetworów do szkół podstawowych w okresie październik - maj roku szkolnego przez 3 dni nauki szkolnej w tygodniu. W roku szkolnym 2011/2012 przeznaczono 118 mln zł na wypłatę dopłaty krajowej w ramach Programu „Szklanka mleka” (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę dopłaty krajowej w roku szkolnym 2011/2012 (Dz. U. Nr 124, poz. 700),
• środków Funduszu Promocji Mleka, które obejmują dostarczanie mleka  i jego przetworów do przedszkoli i gimnazjów w roku szkolnym (tj. w okresie wrzesień - czerwiec).

Na podstawie danych zarejestrowanych w systemie informatycznym ARR, w roku szkolnym 2010/2011 w programie uczestniczyło ponad 14,4 tys. placówek oświatowych, a liczba uczniów uczestniczących w programie wyniosła ponad 2,2 mln.

Od 1 maja 2004 r. w ramach programu „Szklanka Mleka” wypłacono dopłaty do ok. 270 tys. ton mleka i przetworów mlecznych (tj. do ponad 1 miliarda szklanek mleka).

Kwoty dopłaty UE

Polska jest liderem wśród krajów UE w realizacji programu „Szklanka Mleka”. Ilość mleka i przetworów mlecznych dostarczanych do placówek oświatowych i kwota środków finansowych pozyskiwanych z UE przez Polskę jest większa niż w krajach starej Unii, w których program jest realizowany od ponad 20 lat, takich jak Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Szwecja i Finlandia.

Należy podkreślić, że w roku szkolnym 2007/2008, 2008/2009 oraz 2009/2010 Polska plasowała się na 1. miejscu wśród krajów UE pod względem ilości mleka i przetworów mlecznych dostarczonych do placówek oświatowych w ramach programu.

8. Kwotowanie produkcji mleka

System kwot mlecznych obowiązuje wszystkie państwa członkowskie UE i ma funkcjonować do końca roku kwotowego 2014/2015 (tj. do dnia 31 marca 2015 r.). Rok kwotowy trwa od 1 kwietnia do 31 marca. W ramach Przeglądu WPR postanowiono o jednoprocentowym zwiększaniu krajowych kwot mlecznych przez okres pięciu kolejnych lat kwotowych począwszy od dnia 1 kwietnia 2009 r. w celu przygotowania sektora mleczarskiego do likwidacji kwot mlecznych.

Kwota mleczna dla Polski w roku kwotowym 2011/2012:
9.857.658.127 kg, w tym:

• kwota sprzedaży hurtowej: 9,7 mld kg
• kwota sprzedaży bezpośredniej: ok. 157 mln kg

W roku kwotowym 2013/2014 krajowa kwota mleczna wyniesie ok.10,06 mld kg.

 

W poprzednim roku kwotowym (2010/2011) wykorzystanie krajowej kwoty dostaw ukształtowało się na poziomie 94,86%, zaś wykorzystanie krajowej kwoty sprzedaży bezpośredniej wyniosło 54,25%.

Rynki mięsa

Wspólna Polityka Rolna (rozporządzenie Rady nr 1234/2007 o jednolitej wspólnej organizacji rynków rolnych – single CMO) przewiduje następujące instrumenty wsparcia na rynkach mięsa:

• zakupy interwencyjne (wołowina i cielęcina);
• dopłaty do prywatnego przechowywania (wieprzowina, wołowina i cielęcina, baranina i mięso kozie);
• refundacje wywozowe (wołowina i cielęcina, wieprzowina, mięso drobiowe i jaja);
• nadzwyczajne środki wsparcia w sytuacji wystąpienia zakłóceń na rynku wywołanych rozprzestrzenianiem się chorób zwierzęcych (wieprzowina, wołowina i cielęcina, mięso drobiowe i jaja, baranina i mięso kozie) oraz utratą zaufania konsumentów (mięso drobiowe i jaja);
• specjalne środki interwencyjne:

- możliwość podjęcia koniecznych działań w przypadku nadzwyczajnego wzrostu cen na rynku wewnętrznym, powodujących destabilizację rynku - art. 186 b) rozporządzenia 1234/2007 (wieprzowina, mięso drobiowe i jaja, baranina i mięso kozie),
- możliwość podjęcia koniecznych działań w przypadku nadzwyczajnego wzrostu lub spadku cen na rynku wewnętrznym, powodujących destabilizację rynku - art. 186 a) rozporządzenia 1234/2007 (wołowina i cielęcina, baranina i mięso kozie),
-  rozwiązywania problemów praktycznych – klauzula ogólna dla rozporządzenia 1234/2007 (art. 191).

Instrumenty te tworzą tzw. „siatkę bezpieczeństwa” i są uruchamiane w sytuacjach kryzysowych.

Obecnie, na rynkach mięsa stale stosowane są refundacje do wywozu wybranego asortymentu z sektorów wołowiny i cielęciny, mięsa drobiowego i wieprzowiny. W przypadku wieprzowiny refundacje obowiązują do wybranych produktów przetworzonych. Refundacje do wieprzowiny nieprzetworzonej (tusze, półtusze, elementy świeże i zamrożone) są elementem siatki bezpieczeństwa.

Rynek wieprzowiny

Dopłaty do prywatnego przechowywania (art. 37 i inne rozporządzenia 1234/2007 )
Instrument dopłat do prywatnego przechowywania może być uruchomiony przez Komisję Europejską jeśli średnia cena rynkowa (klasa E, masa poubojowa schłodzona ) spadnie poniżej 103% ceny referencyjnej, wynoszącej 1509,39 EUR/tonę.

Od 1 maja 2004 r. instrument ten był uruchamiany dwukrotnie. Wnioski o dopłaty do prywatnego przechowywania wieprzowiny były przyjmowane w dwóch okresach, tj. od 29 października do 4 grudnia 2007 r. oraz od 1 lutego do 4 marca 2011 r.

W ramach funkcjonowania mechanizmu w 2011 r., w całej UE złożono wnioski o objęcie dopłatami 144 tys. ton mięsa wieprzowego, w tym w Polsce 9 tys. ton.

Refundacje wywozowe
Podstawowym celem refundacji wywozowych jest umożliwienie eksportu unijnym operatorom wówczas, gdy ceny na rynkach światowych są niższe niż w UE, z uwzględnieniem różnych aspektów ekonomicznych, np. sytuacji rynkowej i prognoz, popytu wewnętrznego, cen zbóż paszowych (art. 164 (3) rozporządzenia 1234/2007). Stawki ustalane są minimum raz na kwartał.

W zakresie refundacji wywozowych, na rynku wieprzowiny obowiązuje obecnie rozporządzenie wykonawcze Komisji nr 712/2011 z dnia 20 lipca 2011 r. ustanawiające refundacje wywozowe w sektorze wieprzowiny.
Refundacje przysługują do wywozu:

• mięsa i podrobów suszonych lub wędzonych (CN 0210) – stawka 54,2 EUR/100 kg;
• mięsa wieprzowego przetworzonego, w tym kiełbas (CN 1601 oraz 1602) - stawki, w zależności od produktu, wynoszą od 15,2 do 29 EUR/100 kg.
  

Poziom refundacji pozostaje niezmieniony od grudnia 2005 r.

Nadzwyczajne środki wsparcia (art. 44 i 46 rozporządzenia 1234/2007)
Mogą być uruchomione przez Komisję Europejską, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, w przypadku gdy środki zwalczania chorób zwierzęcych powodują zakłócenia w normalnym funkcjonowaniu rynku (tj. w handlu wewnątrzwspólnotowym i z państwami trzecimi).

Współfinansowanie przez UE wynosi 50% (60% w przypadku pryszczycy).

W 2006 r. nadzwyczajne środki wsparcia funkcjonowały na niemieckim rynku wieprzowiny w związku ze zwalczaniem klasycznego pomoru świń.

Polska nie korzystała z nadzwyczajnych środków wsparcia w sektorze wieprzowiny.

Sytuacje nadzwyczajne – rozwiązywanie problemów praktycznych (art. 191)
Art. 191 rozporządzenia 1234/2007 przewiduje możliwość przyjęcia przez Komisję Europejska środków, które są konieczne i uzasadnione w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania szczególnych problemów praktycznych. Środki te mogą stanowić odstępstwo od przepisów rozporządzenia 1234/2007, ale jedynie w takim zakresie i przez taki okres, w jakim jest to niezbędne. W sektorze wieprzowiny wykorzystano tę klauzulę w latach 2008/2009 w związku z wystąpieniem dioksyn w Irlandii. Uruchomiono wówczas dopłaty do prywatnego przechowywania tylko w Irlandii i Irlandii Północnej, przyjęto również środki polegające na rekompensowaniu wycofania z obrotu mięsa i zwierząt.

Rynek wołowiny

Interwencja publiczna (art.14 rozporządzenie 1234/2007)
W przypadku interwencji publicznej, jeżeli cena wołowiny w państwie członkowskim spadnie poniżej 156 EUR/100 kg i pozostanie poniżej tego poziomu przez 2 tygodnie, interwencja jest uruchamiana automatycznie. Od 2003 r. warunek ten nie został jednak ani razu wypełniony.

Dopłaty do prywatnego przechowywania (art. 34 i inne rozporządzenia 1234/2007 )
W przypadku dopłat do prywatnego przechowywania, KE może je wprowadzić, jeśli cena spadnie poniżej 103% ceny referencyjnej, czyli będzie niższa niż 2290 EUR/tonę. Cena referencyjna w odniesieniu do sektora wołowiny i cielęciny wynosi 2224 EUR za tonę tusz bydła płci męskiej klasy R3 według wspólnotowej skali klasyfikacji tusz bydła dorosłego.
Dopłaty te nie zostały nigdy uruchomione, a cena od 2001 r. utrzymuje się powyżej progu.

Refundacje wywozowe
W zakresie refundacji wywozowych, na rynku wołowiny obowiązuje obecnie rozporządzenie wykonawcze Komisji nr 614/2011 z dnia 23 czerwca 2011 r. ustanawiające refundacje wywozowe dla wołowiny i cielęciny.

Refundacje przysługują do wywozu i są zróżnicowane w zależności od miejsca przeznaczenia:

• 0102 10 10 9140 (jałówki w wieku do 30 msc) i 0102 10 30 9140 (krowy w wieku do 30 msc) - stawka 12,9 EUR/100 kg żywej wagi;
• 0201 10 00 9110, 0201 10 00 9130 (tusze i półtusze) - stawka 18,3 EUR/100 kg, 10,8 EUR/100 kg, 24,4 EUR/100 kg, 14,4 EUR/100 kg;
• 0201 20 20 9110 (ćwierci kompensowane) – stawka 24,4 EUR/100 kg, 14,4 EUR/100 kg;
• 0201 20 30 9110 (ćwierci przednie) - stawka 18,3 EUR/100 kg, 10,8 EUR/100 kg;
• 0201 20 50 9110, 0201 20 50 9130 (ćwierci tylne) - stawka 30,5 EUR/100 kg, 17,9 EUR/100 kg, 18,3 EUR/100 kg, 10,8 EUR/100 kg;
• 0201 30 00 9050, 0201 30 00 9060, 0201 30 00 9100, 0201 30 00 9120 (mięso świeże lub schłodzone bez kości) - stawka 3,3 EUR/100 kg, 11,3 EUR/100 kg, 3,8 EUR/100 kg, 42,4 EUR/100 kg, 24,9 EUR/100 kg, 51,7 EUR/100 kg, 25,4 EUR/100 kg, 15,0 EUR/100 kg, 30,0 EUR/100 kg;
• 0202 10 00 9100 (tusze i półtusze zamrożone) - stawka 8,1 EUR/100 kg, 2,7 EUR/100 kg;
• 0202 20 30 9000 (ćwierci przednie zamrożone) - stawka 8,1 EUR/100 kg, 2,7 EUR/100 kg;
• 0202 20 50 9900 (ćwierci tylne zamrożone) - stawka 8,1 EUR/100 kg, 2,7 EUR/100 kg;
• 0202 20 90 9100 (pozostałe) - stawka 8,1 EUR/100 kg, 2,7 EUR/100 kg;
• 0202 30 90 9100 (pozostałe, bez kości eksportowane do USA) - stawka 3,3 EUR/100 kg;
• 0202 30 90 9200 (mięso zamrożone bez kości) - stawka 11,3 EUR/100 kg, 3,8 EUR/100 kg;
• 1602 50 (pozostałe mięso, podroby lub krew, przetworzone lub zakonserwowane) – stawka 11,6 EUR/100 kg, 10,3 EUR/100 kg.

Od momentu, kiedy polscy przedsiębiorcy mogli korzystać z mechanizmu WPR do września 2010 r. refundacje wywozowe dla wołowiny i cielęciny zostały zmniejszone o około 50%.
We wrześniu 2010 r. obniżono je o kolejne 50%.

Rynek drobiu i jaj

Refundacje wywozowe
W zakresie refundacji wywozowych, na rynku drobiu obowiązuje obecnie rozporządzenie wykonawcze Komisji nr 615/2011 z dnia 23 czerwca 2011 r. ustanawiające refundacje wywozowe dla mięsa drobiowego oraz rozporządzenie Komisji (UE) nr 710/2011 z dnia 20 lipca 2011 r. ustalające refundacje wywozowe dla jaj.

Refundacje przysługują do wywozu:

• tuszki z kurcząt – 32,50 EUR100 kg,
• pisklęta jednodniowe kurze - 0,24 EUR/100 szt.,
• pisklęta jednodniowe indycze - 0,47 EUR/100 szt.,
• jaj wylęgowych kurzych – 0,20 EUR/100 szt.,
• jaj wylęgowych gęsi – 0,39 EUR/100 szt.

 

W przypadku przetworów z jaj, stawki są zróżnicowane w zależności od miejsca przeznaczenia i formy przetworzenia (kod CN 0408) – stawka 9,0 EUR/100 kg,  22,0 EUR/100 kg, 38,0 EUR/100 kg, 74,0 EUR/100 kg.

Nadzwyczajne środki wsparcia (art. 44 i 46 rozporządzenia 1234/2007)
Pojawienie się informacji o przypadkach ptasiej grypy w Europie we wrześniu 2005 r.  i w Polsce w marcu 2006 r. spowodowało utratę zaufania konsumentów do mięsa drobiowego i jaj, w następstwie których pojawiły się poważne zakłócenia na rynku drobiu.

W czerwcu 2006 r. Polska zawnioskowała do KE o zastosowanie nadzwyczajnych środków wsparcia rynku, związanych ze znacznym spadkiem konsumpcji mięsa drobiowego w Polsce na skutek obaw konsumentów związanych z wykrytymi w wielu Państwach Członkowskich, głównie u dzikich ptaków, przypadkami zakażenia wysoce zjadliwym szczepem ptasiej grypy (H5N1).

W ramach nadzwyczajnych środków wsparcia rynku przyznawana była pomoc finansowa z tytułu:

• zniszczenia - jaj wylęgowych kur mięsnych, jaj wylęgowych kaczych, jaj wylęgowych gęsich,
• przetworzenia w celach spożywczych lub niespożywczych jaj wylęgowych kur mięsnych lub kur nieśnych,
• uboju kur mięsnych przed upływem 58 tygodnia życia tych kur,
• pozostawienia pomieszczeń inwentarskich, w których są utrzymywane brojlery kurze lub indyki rzeźne, bez obsady ptakami przez okres powyżej 3 tygodni tzw. przestoju sanitarnego, poprzedzający wprowadzenie do tych pomieszczeń kolejnych ptaków.

Polsce przyznano pomoc w kwocie 65,9 mln zł. Połowę tej kwoty finansował budżet UE, a pozostałą część budżet krajowy. Łącznie wypłacono 15,8 mln zł, co stanowiło 24% ogółu przyznanej pomocy.

W czerwcu 2008 r. Polska ponownie wystąpiła do KE z wnioskiem z tytułu zastosowania nadzwyczajnych środków wsparcia rynku, związanych z ograniczeniem swobodnego przepływu jaj, piskląt, żywca i mięsa drobiowego w wyniku wprowadzenia w okresie grudzień 2007 r. – styczeń 2008 r. środków mających na celu zwalczanie rozprzestrzeniania się choroby zwierząt na skutek wykrycia w Rzeczypospolitej Polskiej w stadach drobiu i u dzikich ptaków wirusa grypy ptaków H5N1. Nie przyznano Polsce pomocy. KE nie uznała argumentów zaprezentowanych przez Polskę.

W 2004 roku wypłacono Włochom, Holandii i Belgii nadzwyczajne środki wsparcia rynku do jaj wylęgowych za straty powstałe w 2000 i 2003. Przed 2004 r. kiedy Włochy wnioskowały o wsparcie rynku, Komisja Europejska odrzuciła ich wniosek. Przyczyną była niechęć Komisji Europejskiej do ponoszenia wydatków. W kolejnych latach osiągnięto porozumienie polityczne co do partycypowania Komisji Europejskiej w poniesionych wydatkach przez kraje członkowskie. Uregulowanie tej sytuacji znalazło odzwierciedlenie w rozporządzeniu KE nr 1913/2005, które zapewniło 50% współfinansowania ze strony budżetu Wspólnoty.

Rynek owoców i warzyw

W wyniku akcesji Polski do UE w dniu 1 maja 2004 r. sektor owoców i warzyw objęty został Wspólną Organizacją Rynków Rolnych, określoną stosownymi aktami prawnymi Unii Europejskiej. Podstawą prawną uregulowań wspólnego rynku jest rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych. W przepisach tego rozporządzenia Rada ustanowiła szereg rozwiązań, które mogą być stosowane w odniesieniu do poszczególnych rynków rolnych w UE.

Uregulowania unijne polegają w szczególności na wspieraniu działań mających na celu koncentrację podaży po stronie producentów owoców i warzyw, a w konsekwencji wzmacnianiu ich pozycji rynkowej. Możliwe jest pozyskanie wsparcia finansowego dla dwóch rodzajów podmiotów – grup, które są podmiotami przejściowymi i funkcjonują głównie w nowych państwach członkowskich, które przystąpiły do UE po 1 maja 2004 r. i organizacji producentów owoców i warzyw.

Głównym celem grup i organizacji producentów owoców i warzyw jest umacnianie pozycji rynkowej producentów. Podmioty te dzięki prowadzonym badaniom rynkowym dysponują o wiele szerszym zakresem informacji na temat rynku niż indywidualne gospodarstwa rolne, dzięki czemu mogą efektywnie planować produkcję, tak aby dostosować ją do popytu, zarówno pod względem ilości jak i jakości. Jednocześnie, koncentrując podaż stają się odpowiednio dużymi partnerami dla zakładów przetwórczych i sieci handlowych koncentrujących duży popyt. W takich relacjach grupy i organizacje mogą mieć realny wpływ na poziom cen, które uzyskują za dostarczane do przetwórstwa owoce.

Ponadto, grupy i organizacje koncentrując znaczny popyt na środki produkcji tj. nawozy, paliwo, środki ochrony roślin mogą także skutecznie negocjować ceny zakupu tych produktów. Bardziej  uzasadnione  ekonomicznie  są  także  inwestycje  w  maszyny służące do zbioru (np. kombajny), przygotowania produktów do sprzedaży (np. sortownice), które w znacznym stopniu mogą ograniczyć zapotrzebowanie na coraz droższą siłę roboczą. Wiele z tego rodzaju urządzeń może być przedmiotem wsparcia.

Organizacje producentów mają zgodnie z założeniami wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw stać się docelowo podstawowym filarem funkcjonowania rynku owoców i warzyw. Podmioty te muszą zapewniać realizację szeregu celów na rzecz swoich członków, m.in. działać w ich imieniu i na ich rzecz, zwłaszcza z punktu widzenia ich ekonomicznego interesu. Ponadto podmioty te muszą zapewniać swoim członkom środki techniczne niezbędne do zbioru, magazynowania, pakowania oraz sprzedaży ich produktów, a także wsparcie techniczne w zakresie prośrodowiskowych praktyk uprawy. W tym celu organizacje realizują działania zawarte w programach operacyjnych, w oparciu o Strategię Krajową opracowaną przez państwo. Organizacja producentów jest zobowiązana do szczegółowej sprawozdawczości, a zrealizowane działania ocenia się przy użyciu odpowiednich wskaźników.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007  oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, możliwe jest otrzymanie wsparcia:
1) w przypadku grup producentów:

• na założenie i funkcjonowanie grupy, w kolejnych latach realizacji planu dochodzenia do uznania – odpowiednio 10%, 10%, 8%, 6%, 4% rocznej wartości produkcji sprzedanej przez grupę, z zachowaniem limitu 100 tys. EUR rocznie (stawka tego wsparcia jest redukowana o 50%, dla wsparcia kalkulowanego od wartości produkcji sprzedanej, o którą przekroczono równowartość 1 mln EUR);
• na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji - w Polsce wsparcie to określono na najwyższym dopuszczalnym prawodawstwem unijnym poziomie tj. 75% tych kosztów. Inwestycje te obejmują m.in. budynki i budowle przeznaczone do przechowywania lub przygotowania produktów do sprzedaży, maszyny do zbioru owoców i warzyw, maszyny i narzędzia przeznaczone do mycia, sortowania, pakowania itp.

2) w przypadku organizacji producentów:

• pomoc w wysokości 4,1% wartości produkcji sprzedanej przyznawana jest wtedy, gdy organizacja realizuje program operacyjny. Wsparcie to jest ograniczone do 60% założonego przez organizację funduszu operacyjnego i 50% faktycznie poniesionych w ramach programu operacyjnego kosztów. Pułap wsparcia może zostać zwiększony do 4,6 %, jeśli organizacja realizuje środki zarządzania kryzysowego.

Przepisy Unii Europejskiej wdraża do prawodawstwa krajowego ustawa z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868) wraz z rozporządzeniami wykonawczymi.

Przejściowa płatność z tytułu owoców miękkich

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1782/2003), począwszy od roku 2008 do 31 grudnia 2011r. przyznawana jest przejściowa pomoc obszarowa producentom truskawek objętych kodem CN 0810 10 00 oraz malin objętych kodem CN 0810 20 10, które są dostarczane w celu przetworzenia, zwana „przejściową płatnością z tytułu owoców miękkich”.

Przejściowa płatność z tytułu owoców miękkich przyznawana jest jedynie w odniesieniu do obszarów, których produkcja objęta jest umową dotyczącą przetwarzania na jeden z produktów wymienionych w art. 1 ust. 1 lit. j) rozporządzenia (WE) nr 1234/2007. Kwota przejściowej płatności z tytułu owoców miękkich wynosi 230 EUR/ha. Państwa członkowskie mogą wypłacać krajową pomoc uzupełniającą tę płatność. Całkowita kwota pomocy unijnej i krajowej nie może przekraczać 400 EUR/ha. W Polsce jest przyznawana uzupełniająca pomoc krajowa w wysokości 170 EUR/ha.

Przejściowa płatność z tytułu owoców miękkich wypłacana jest jedynie w odniesieniu do maksymalnych krajowych powierzchni gwarantowanych, przydzielonych państwom członkowskim. Dla Polski powierzchnia ta wynosi 48 tysięcy ha. Powierzchnia działki rolnej, na której uprawiane są truskawki lub maliny nie może być mniejsza niż 0,1 ha. Warunkiem uzyskania płatności z tytułu owoców miękkich jest posiadanie numeru identyfikacyjnego nadanego w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności oraz podpisana umowa z zatwierdzonym przetwórcą (bezpośrednio lub poprzez skupującego) owoców miękkich. Corocznie w Dzienniku Urzędowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi publikowana jest aktualna lista zatwierdzonych skupujących owoce miękkie i zatwierdzonych przetwórców owoców miękkich.

Program „Owoce w szkole”

Począwszy od roku szkolnego 2009/2010 realizowany jest w Polsce unijny program „Owoce w szkole” ustanowiony przepisami art. 103ga rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007. Głównym celem programu „Owoce w szkole” jest skuteczne przeciwdziałanie rosnącej liczbie osób otyłych wśród dzieci i młodzieży, przeciwdziałanie wzrostowi zachorowań na choroby cywilizacyjne spowodowanych niewłaściwą dietą, ubogą w świeże owoce i warzywa, a także spadkowi konsumpcji owoców i warzyw w Polsce. Cel ten ma być osiągnięty przez ukształtowanie wśród dzieci prawidłowych nawyków żywieniowych oraz podniesienie świadomości w zakresie zdrowego odżywiania. W dalszej perspektywie program przyczyni się do wzrostu popytu na owoce i warzywa.

Szczegółowe uregulowania wprowadzone zostały na mocy rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 z dnia 7 kwietnia 2009 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do pomocy wspólnotowej przeznaczonej na dostarczanie dzieciom w placówkach oświatowych owoców i warzyw świeżych i przetworzonych oraz produktów z bananów w ramach programu „Owoce w szkole”.

Zgodnie z krajową strategią na lata 2010/2011 – 2012/2013 roczny budżet programu dla Polski wynosi 12 297 064 euro, w tym 75%, tj. 9 222 800 euro jest finansowane ze środków UE, a 25%, tj. 3 074 264 euro z budżetu krajowego. Grupą docelową są dzieci w wieku od ok. 6 lat do ok. 9 lat objęte nauką szkolną w klasach I – III szkół podstawowych. Liczba dzieci w grupie docelowej, w zależności od roku wynosi średnio ok. 1,3 mln. Produkty kwalifikujące się do wsparcia wybrano w oparciu o zalecenia Ministerstwa Zdrowia, spośród produktów świeżych, najwyższej jakości i zdrowotności, przy jak największym udziale produktów właściwych dla naszego kraju. Są to owoce: jabłka, gruszki, truskawki; warzywa: marchew, rzodkiewka, papryka słodka; oraz soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne. Produkty nie mogą zawierać dodatku tłuszczu, soli, cukru lub substancji słodzących.

 

System udostępniania dzieciom owoców i warzyw polega na dostarczaniu dzieciom w szkołach produktów przez zatwierdzonych dystrybutorów bądź przez same szkoły. W każdym semestrze roku szkolnego produkty są dostarczane przez 10 wybranych tygodni (w roku 2011/2012 przez 9 tygodni) w liczbie 2, 3 lub 4 porcje w każdym tygodniu, w zależności od liczby dzieci uczestniczących w programie.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 11 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego związanych z wdrożeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej programu „Owoce
 w szkole” administratorem programu jest Agencja Rynku Rolnego, która zatwierdza wnioskodawców i wypłaca należną pomoc. W rozporządzeniu, oprócz zadań Agencji określono warunki uczestnictwa w programie i terminy składania wniosków. W załączniku podano szczegółowy sposób udostępniania owoców i warzyw. Pomoc w roku szkolnym 2011/2012 będzie przyznawana w wysokości stanowiącej iloczyn zryczałtowanej stawki na jedną porcję wynoszącej 1,09 zł oraz liczby porcji udostępnionych dzieciom.

Szkoły uczestniczące w programie są zobowiązane do realizacji co najmniej dwóch zajęć  w ramach edukacji przyrodniczej lub wychowania fizycznego wzbogacających wiedzę uczniów o zdrowych nawykach żywieniowych na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie sposobu realizacji środków towarzyszących służących zapewnieniu skutecznego wykonania programu „Owoce w szkole”.


Rynek skrobi ziemniaczanej

Rynek skrobi ziemniaczanej jest rynkiem regulowanym w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Na rynku skrobi obowiązują następujące instrumenty wsparcia: 

• kwotowanie produkcji skrobi,

Kwota produkcji skrobi przyznana Polsce w wyniku negocjacji akcesyjnych wynosi  144 985 ton.

• dopłaty dla producentów skrobi,

    Wysokość tej dopłaty to 22,25 euro za tonę wyprodukowanej skrobi.

• płatności uzupełniające dla plantatorów ziemniaków skrobiowych,

 
Od roku gospodarczego 2008/2009 płatności uzupełniające dla plantatorów ziemniaków zostały podzielone na związane z produkcją i niezwiązane z produkcją.W roku gospodarczym 2011/2012 stawka płatności związanej wynosi 66,32 euro za tonę skrobi wyprodukowanej z dostarczonych do przetwórstwa ziemniaków. Na płatności niezwiązane z produkcją, za rok 2011, przeznaczono 2 221 tys. euro.