W przekazanym w dniu 15 września 2016 r. Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanowisku, Zarząd KRIR wskazał, iż wielkim zaniepokojeniem obserwuje pogarszającą się sytuację producentów trzody chlewnej związaną się z rozprzestrzenianiem się w kraju wirusa afrykańskiego pomoru świń.

Zdaniem Zarządu KRIR dotychczasowe regulacje prawne, ich przestrzeganie i egzekwowanie przez służby państwowe, podległe poszczególnym resortom, nie przyczyniły się do zmniejszenia zagrożenia przeniesienia wirusa z Podlasia na pozostałe tereny kraju.

Wynikiem tego jest zawleczenie wirusa na tereny powiatów województwa mazowieckiego i lubelskiego, przylegające do wyznaczonej przez KE strefy ochronnej w woj. podlaskim. Konsekwencją tego są nowe decyzje KE z 22 sierpnia br. 2016/1405 oraz 2016/1406, powiększające obszary kraju objęte ograniczeniami w obrocie trzodą chlewną. Oddala to o kolejne miesiące, a być może lata, możliwość przywrócenia tak ważnego dla polskich producentów, eksportu mięsa wieprzowego i jego przetworów z terenów objętych ograniczeniami poza granice UE.

Mając na względzie miliardowe straty dla; całej polskiej gospodarki, rolników, przemysłu mięsnego i budżetu Państwa, jakie mogą wystąpić w przypadku dalszego rozprzestrzeniana się afrykańskiego pomoru świń, oczekujemy podjęcia przez Rząd zdecydowanych i skutecznych działań mającym temu zapobiec.

Wprowadzony w 2015 roku „Program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń na lata 2015-2018” miał m.in. za zadanie ograniczenie produkcji w małych gospodarstwach oraz zaniechanie przez mieszkańców wsi utrzymywania świń na potrzeby własne. Jednakże ze względu na wielkość środków budżetowych przeznaczonych na jego realizację w tym rekompensat za zaniechanie chowu swiń, nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Równocześnie rolnicy nie otrzymali odpowiedniego wsparcia na pełne dostosowanie się gospodarstw do nowych wymogów utrzymywania świń.

Zarząd KRIR popierając utworzenie międzyresortowego zespołu ds. skutków ASF liczy, iż jego prace dotyczące skutków i przyczyn rozprzestrzeniania sie choroby ASF, przyniosą nie tylko oczekiwane przez rolników zmiany w „Programie bioasekuracji”, czy ograniczenie populacji dzików, ale przede wszystkim znaczne zwiększenie środków budżetu Państwa przeznaczonych na zapobieganie i zwalczanie wirusa oraz wsparcie gospodarstw dotkniętych wprowadzanymi ograniczeniami.

Odnosząc się do przygotowywanych przez resort zmian regulacji prawnych mających na celu ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się wirusa ASF w Polsce, Zarząd KRIR oczekuje, iż będą w nich uwzględnione przesyłane do tej pory wnioski i postulaty samorządu rolniczego dotyczące m.in.;

• zabezpieczenia środków finansowych w budżecie Państwa na wykup trzody chlewnej ze wszystkich stref objętych ograniczeniami,
• ścisłego nadzoru nad obrotem zwierząt przez odpowiednie państwowe służby.

Wyrażono również nadzieje, iż zmiany nie będą polegały, tylko na zwiększaniu kar za ewentualne nie przestrzeganie przepisów, ale tworzyły zachętę do zaangażowania się w zapobieganie dalszej ekspansji wirusa ASF w Polsce.