Wydarzeniem otwierającym okres sprawozdawczy było VIII Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych III kadencji w dniu 10 grudnia 2008 r. w Warszawie. Na posiedzeniu zostały podjęte następujące uchwały:

Nr 9/2008 w sprawie wysokości, sposobu i terminów opłacania przez izby rolnicze składek na działalność ustawową Krajowej Rady Izb Rolniczych w 2009 r.

Nr 10/2008 w sprawie prowizorium rocznego planu finansowego Krajowej rady izb Rolniczych na 2009 r.

Nr 11/2008 w sprawie nieodpłatnego przejęcia nieruchomości przez Krajową radę Izb Rolniczych.

Nr 12/2008 w sprawie upoważnienia Zarządu Krajowej rady Izb Rolniczych do podjęcia działań i wszelkich czynności prawnych w zakresie dotyczącym realizacji projektu szkoleniowego” Prowadzenie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka w aspekcie podstawowych czynników produkcji zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie i ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności i dobrostanu zwierząt oraz dobrej kultury rolnej – cross-compliance”.

W trakcie posiedzenia delegaci do Krajowej Rady Izb Rolniczych zgłosili wiele wniosków, które Zarząd KRIR systematycznie realizuje.

Działania Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych na przełomie roku 2008 i 2009 koncentrowały się wokół debaty nt. Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku. W związku z toczącą się na forum ogólnoeuropejskim debaty na temat kierunków rozwoju WPR resort rolnictwa przygotował dokument pn. „Polska wizja Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku – założenia i wstępne propozycje”, uwzględniający m.in. dotychczasowe efekty tej polityki w Polsce, a także nowe wyzwania stojące przed polskim i europejskim rolnictwem i obszarami wiejskimi, który stał się kanwą dalszej dyskusji na ten temat w naszym kraju.

Po przeprowadzeniu konsultacji z wojewódzkimi izbami rolniczymi Zarząd KRIR wypracował wspólne stanowisko, które zostało przekazane w styczniu br. na ręce Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pana Marka Sawickiego. Zarząd KRIR zadeklarował gotowość udziału samorządu rolniczego w procesie wypracowania bardziej szczegółowych rozwiązań przyszłego funkcjonowania WPR.

W stanowisku tym zawarte zostały następujące najważniejsze tezy:

- ze względu na swój specyficzny charakter, rolnictwo nie może być w pełni poddane zasadom rynkowym i powinno być nadal wspierane w UE. Wspólna Polityka Rolna powinna zachować swój wspólnotowy charakter, a wszelkie formy renacjonalizacji tej polityki, szczególnie w zakresie jej finansowania stwarzałyby zagrożenie dla warunków konkurencji w UE. Konieczne jest utrzymanie odpowiedniego budżetu dla WPR i jej poszczególnych instrumentów w dłuższej perspektywie czasowej. Należy wprowadzić takie same warunki konkurencji dla wszystkich członków UE i dążyć do jak najszybszego zlikwidowania tzw. „UE dwóch prędkości”.

- samorząd rolniczy podziela pozytywną, ogólną ocenę wpływu WPR na rozwój sektora rolno-spożywczego i obszarów wiejskich. Uważamy jednak, że tempo niwelowania dystansu rozwojowego pomiędzy rolnictwem Polski i państw UE-15 oraz między obszarami wiejskimi i miejskimi w Polsce przy zastosowaniu dotychczasowych elementów tej polityki jest niewystarczające. Dlatego też potrzebne są zmiany w poszczególnych mechanizmach WPR.

- opowiadamy się za utrzymaniem płatności bezpośrednich, które powinny pozostać jednym z podstawowych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej. Jesteśmy natomiast za odejściem od dotychczasowych rozwiązań, w których stawki płatności i tzw. koperty nie odzwierciedlają realiów.

- należy odejść od obecnych rozwiązań, w których stawki płatności i koperty krajowe odzwierciedlają historyczny poziom i intensywność produkcji.

- Wspólna Polityka Rolna powinna utrzymać mechanizmy umożliwiające interwencje na rynku rolnym. Konieczne jest skrócenie procedur unijnych, aby umożliwić szybką interwencję.

- konieczna jest ochrona rynku przed napływem żywności niskiej jakości z poza UE.

- gospodarstwa niskotowarowe będą pełnić w przyszłości nadal bardzo istotną rolę w realizacji wielu funkcji publicznych gospodarki rolnej i dlatego muszą być objęte nowym (innym) systemem wsparcia

- należałoby położyć większy nacisk na wsparcie przedsięwzięć dotyczących pozyskania bioenergii w rolnictwie. Wnioskujemy również o większe wsparcie dla działań na rzecz samodzielnego przetwórstwa i sprzedaży surowców wyprodukowanych we własnym gospodarstwie.

- należy stworzyć jednolite zasady wspierania systemu zarządzania ryzykiem przez państwa członkowskie, aby nie zachwiało to warunków konkurencji i handlu. System zarządzania ryzykiem powinien być finansowany ze środków unijnych.

- konieczny jest nacisk na wsparcie rozwoju obszarów wiejskich, ale nie może się to odbyć kosztem środków na rolnictwo.

W okresie sprawozdawczym kontynuowane były działania w sprawie nowelizacji ustawy o izbach rolniczych. Będzie to inicjatywa poselska. Rozszerzenie kompetencji samorządu rolniczego zmierza do zwiększenia wpływu rolników na działanie systemu doradztwa rolniczego oraz zapewnienia realnego wpływu na sytuację rolników, zapewnienia finansowania działalności izb poprzez możliwość prowadzenia działalności gospodarczej.

Koniec roku był czasem rozliczania dotacji na dofinansowanie udziału polskich organizacji rolniczych w pracach COPA-COGECA w 2008 roku oraz planowania środków na działania w 2009 roku. Zapewnienie udziału przedstawicieli Zarządu KRIR w pracach roboczych i posiedzeniach COPA jest ważne ze względu na konieczność reprezentowania stanowiska polskich rolników na forum międzynarodowym, szczególnie w dobie debaty nad nowym kształtem Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 r.

19.01.2009 r. w ramach przygotowań do posiedzenia Grupy Roboczej „Owoce i warzywa” zorganizowano spotkanie uzgodnieniowe polskich organizacji członkowskich COPA w celu wypracowania wspólnego stanowiska.

Przygotowano wniosek o przyznanie środków z Funduszu Promocji Mleczarstwa na projekt szkoleniowy dla rolników „Prowadzenie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka w aspekcie podstawowych czynników produkcji zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności i dobrostanu zwierząt oraz dobrej kultury rolnej – cross compliance”, który został rozpatrzony pozytywnie. Szkolenia będą realizowane przez wojewódzkie izby rolnicze w okresie wiosennym i jesiennym br.

W okresie sprawozdawczym Zarząd KRIR występował do Resortu Rolnictwa oraz innych instytucji z wnioskami dotyczącymi zarówno otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych jak i analizując aktualne problemy w sektorze rolnym:

- 9.12.2008 r. wpłynęło na ręce Prezesa KRIR pismo podpisane przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Artura Ławniczaka z podziękowaniem za inicjatywę powołania przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi Międzyresortowego Zespołu Roboczego ds. „Szkód Łowieckich” oraz za wkład merytoryczny członków tego Zespołu Romana Włodarza oraz Andrzeja Bawłowicza. 3.12.2008 r. Zespół Roboczy zakończył pracę nad propozycjami zmian do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 15 lipca 2002 r. w sprawie sposobu postępowania przy szacowaniu szkód oraz wypłat odszkodowań za straty w uprawach i płodach rolnych. W związku z tym Minister Rolnictwa przekazał wypracowane rekomendacje Ministrowi Środowiska.

- 16.12.2008 r. Zarząd KRIR poparł i przedłożył Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosek o przedłużenie czasu obowiązywania płatności uzupełniających do tytoniu na dotychczasowych zasadach.

- 18.12.2008 r. Zarząd KRIR wystosował do Wiceministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi pozytywną opinię dotyczącą projektu rozporządzenia MRiRW w sprawie stawek dopłat do powierzchni obsianej materiałem siewnym i sadzonkami kategorii elitarny lub kwalifikowany. Projekt rozporządzenia uwzględnia wcześniej zgłoszone propozycje samorządu rolniczego polegające na uzupełnieniu wykazu upraw podlegających dopłatom o mieszanki roślin strączkowych oraz zbożowo-strączkowych.

- 19.12.2008 r. po przeanalizowaniu sygnalizowanych przez wojewódzkie izby rolnicze problemów rolników dotyczących spełnienia warunków uzyskania dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego z wnioskiem dotyczącym nowelizacji przepisów rozporządzenia MRiRW z 8.03.2007 r. w sprawie minimalnej ilości materiału siewnego, jaka powinna być użyta do obsiania lub obsadzenia 1 ha powierzchni gruntów rolnych i obniżenie tej wartości w przypadku żyta mieszańcowego do 60 kg, a w przypadku ziemniaka do 2000 kg.

- 6.01.2009 Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o zmianę ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich polegającej na uzupełnieniu wykazu roślin objętych dofinansowaniem z budżetu państwa o trwałe użytki zielone.

- 21.01.2009 r. Zarząd KRIR wystosował pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wspierania przedsięwzięć rolnośrodowiskowych. Zdaniem samorządu rolniczego niedopuszczalne jest wprowadzanie w trakcie realizacji programu tak istotnych zmian jak zredukowanie o 90% płatności dla plantacji, które nie osiągnęły wieku owocowania. Zaproponowano określenie w przyszłości agrotechniki roślin sadowniczych objętych programem rolnośrodowiskowym szczególnie w odniesieniu do racjonalnych zasad prowadzenia plantacji leszczyny i orzecha włoskiego jako sadów towarowych.

- 21.01.2009 r. w związku z sygnałami napływającymi z wojewódzkich izb rolniczych o odmowie przyznania stypendiów socjalnych dla młodzieży wiejskiej Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego z prośbą o podjęcie kroków, które doprowadzą do uporządkowania systemu naliczania dochodu szacunkowego rodzin rolniczych w celu przyznawania tego rodzaju pomocy.

- Zarząd KRIR po otrzymaniu informacji, podjął działania, które doprowadziły do zaangażowania się Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w rozwiązanie konfliktu pomiędzy zakładami utylizacyjnymi a ARiMR. Obecnie zakłady utylizacyjne świadczą usługi w zakresie zbioru, transportu i unieszkodliwiania padłych zwierząt gospodarskich z gatunku bydło, owce, kozy, świnie i konie na dotychczasowych zasadach, nie pobierając opłat od rolników.

Przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w omawianym okresie w następujących posiedzeniach komisji parlamentarnych:

Przedstawiciele Zarządu uczestniczyli ponadto w innych ważnych wydarzeniach:

W omawianym okresie sprawozdawczym odbyły się 2 posiedzenia Zarządu KRIR i jedno posiedzenie Komisji Rewizyjnej. Spotkała się również Komisja KRIR ds. ubezpieczeń społecznych. W tym czasie Zarząd KRIR otrzymał do zaopiniowania 20 rządowych i poselskich projektów aktów prawnych (wykaz w załączeniu). Biuro Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazywało bieżące informacje o pracach Zarządu do wszystkich izb rolniczych, jak również informacje i materiały, uzyskiwane w instytucjach działających w obszarze rolnictwa. Ponadto, wiele uwag zostało poświęconych sprawom organizacyjnym i koordynacyjnym działań samorządu rolniczego.

Załącznik:

wykaz projektów aktów prawnych do zaopiniowania w okresie sprawozdawczym