W listopadzie kontynuowane były działania Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych zmierzające do rozszerzenia kompetencji samorządu rolniczego oraz ustalenia przyszłego kształtu funkcjonowania systemu doradztwa rolniczego w Polsce. W związku ze zmieniającą się legislacją krajową oraz regulacjami prawnymi Unii Europejskiej konieczne jest zapewnienie sprawnie funkcjonującego systemu doradztwa rolniczego. Zdaniem Zarządu KRIR najskuteczniejszym sposobem dostosowania doradztwa rolniczego do potrzeb rolników i zapewnienia jego sprawnego działania jest powierzenie wojewódzkim izbom rolniczym nadzoru nad jednostkami doradztwa rolniczego.

19 listopada odbyło się ostatnie spotkanie podsumowujące prace Zespołu roboczego KRIR, powołanego w celu nowelizacji ustawy o izbach rolniczych, podczas którego rozpatrzono opinie izb rolniczych zgłoszone zgodnie z wnioskiem z VII Posiedzenia KRIR III kadencji. Zespół wypracował ostateczny tekst projektu ustawy, który zostanie przekazany do prac parlamentarnych, jako projekt poselski.

Realizując postulaty zgłaszane przez wojewódzkie izby rolnicze oraz w trosce o złagodzenie skutków wzrastających cen środków produkcji rolniczej Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych skierował do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosek o podwyższenie stawki dopłat do 1 ha powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym zbóż i mieszanek zbożowych oraz roślin strączkowych określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 12.10.2007. W odpowiedzi Ministerstwo Rolnictwa poinformowało, że wykorzystanie do siewu kwalifikowanego materiału w tych gatunkach waha się od kilku do kilkunastu % w zależności od roku i regionu kraju i jest jednym z najniższych w krajach Unii Europejskiej. Zaproponowane dopłaty mają na celu zahamowanie spadku oraz w przyszłości zwiększenie zużycia kwalifikowanego materiału siewnego przez producentów rolnych. Dopłaty do materiału siewnego realizowane są w ramach pomocy de minimis w rolnictwie, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 88 i 87 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej. W 2008 roku (stan na 7.11.2008 r) Agencja Rynku Rolnego zrealizowała dopłaty do materiału siewnego na łączną kwotę 62 880 tys. zł. Podwyższanie stawek dopłat w ramach pomocy de minimis spowoduje, że pomoc ta będzie dostępna dla mniejszej liczby rolników, szybciej też zostanie wyczerpany limit 7.500 euro dla pojedynczego producenta rolnego oraz, szybciej wyczerpany zostanie limit krajowy, który do końca 2011 roku wynosi 119.542.500 euro.

W związku z wnioskiem Mazowieckiej Izby Rolniczej Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa o wprowadzenie zmian dotyczących dofinansowania produkcji rolniczej integrowanej, która wymaga od rolnika nie tylko dużej wiedzy fachowej i skrupulatnego prowadzenia dokumentacji a także zwiększonych nakładów pracy i zmusza do ponoszenia kosztów wykonywania badań gleby i roślin. Koszty te miały być rekompensowane w ramach działań PROW 2007-13, jednak dotychczas nie zostały wdrożone, a przyznawana obecnie pomoc nie jest satysfakcjonująca.

W odpowiedzi na przedstawiony do zaopiniowania projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie rodzajów roślin objętych płatnością uzupełniającą oraz szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinny spełniać wnioski w sprawach dotyczących płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, po konsultacji z wojewódzkimi izbami rolniczymi - Zarząd KRIR wystąpił z propozycją, aby odejść od zasady płatności historycznych przy przyznawaniu płatności zwierzęcej. Postulowano, aby do otrzymywania uprawniony był rolnik, który w dniu złożenia wniosku posiada zarejestrowane przeżuwacze lub konie oraz trwałe użytki zielone lub grunty orne z uprawą traw i mieszanek traw z motylkowatymi drobnonasiennymi przeznaczonymi na paszę dla zwierząt.

W związku z przedstawionym projektem rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” objętego PROW na lata 2007-2013 Zarząd KRIR zaproponował wydłużenie okresu pomiędzy ogłoszeniem informacji o uruchomieniu tego działania a rozpoczęciem przyjmowania wniosków, aby umożliwić zainteresowanym rolnikom przygotowanie dokumentacji i wniosków. W związku z napływającymi z Izb rolniczych prośbami o interwencję Zarząd wnioskował również o uregulowanie kwestii wykształcenia rolników korzystających z działań SPO i PROW.

24 listopada do Biura KRIR wpłynął do zaopiniowania dokument przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi pt. „Polska wizja Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku – założenia i wstępne propozycje”. Dokument ten został przekazany z prośbą o opinie do wszystkich wojewódzkich izb rolniczych. Na podstawie otrzymanych uwag Zarząd KRIR wypracuje wspólne stanowisko samorządu rolniczego w sprawie przyszłości WPR.

29 października podpisano z MRiRW umowę wynikającą z rozporządzenia MRIRW w sprawie udzielania oraz sposobu rozliczania dotacji celowej przeznaczonej na pokrycie kosztów związanych z uczestnictwem izb rolniczych, związków zawodowych rolników indywidualnych oraz społeczno-zawodowych organizacji rolników w ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej.

• 5.11 Prezydium Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie funkcjonowania i przyszłości doradztwa rolniczego oraz projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie. Uczestniczył prezes W. Szmulewicz.
• 6.11 posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w sprawie Rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw. Uczestniczyła Katarzyna Szczepaniak;
  Dyrektor Biura KRIR
• 2.12 posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie sytuacji na rynku cukru w UE i w Polsce. Uczestniczył prezes W. Szmulewicz;
• 3.12 posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie dopłat do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, sytuacji na rynku zbóż, ustaleń Rady Ministrów ds. rolnictwa UE w sprawie przeglądu WPR oraz opłacalności produkcji rolnej i sytuacji dochodowej rolników. Uczestniczył Członek Zarządu A. Górczyński;
• 4.12 posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie przyznania dodatkowych środków na zwalczanie choroby Aujeszkyego u świń na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz sytuacji na rynku owoców i warzyw. Uczestniczył członek Zarządu A. Górczyński;
• 5.12 posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw wraz z projektami aktów wykonawczych. Uczestniczył Wiceprezes zarządu KRIR Wł. Piasecki.

Przedstawiciele Zarządu uczestniczyli ponadto w innych ważnych wydarzeniach:

Współpraca z zagranicą

Tradycyjnie już w związku z kolejną prezydencją UE, 19 listopada Krajowa Rada Izb Rolniczych we współpracy z Mazowiecką Izbą Rolniczą zorganizowała na terenie województwa mazowieckiego wyjazd studyjny dla dyplomatów ds. rolnych z ambasad krajów Unii Europejskiej w Warszawie. Terenowa wizyta dotyczyła sytuacji na rynku owoców, w szczególności jabłek i stanowiła okazję do bezpośredniego zapoznania się z praktycznymi zasadami funkcjonowania grup producentów rolnych na przykładzie zrzeszenia sadowników. Przedstawiciele ambasad państw UE w Warszawie uczestniczący w wyjeździe mieli możliwość prześledzić cały łańcuch produkcji i przetwórstwa owoców od rolnika-sadownika do konsumenta. Rozmowy prowadzone w trakcie spotkań dotyczyły analizy przyczyn drastycznego spadku ceny jabłek przemysłowych, w szczególności w kontekście globalnych powiązań rynkowych. Dyplomaci ds. rolnych odwiedzili Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy „Bronisze”, gdzie spotkali się z Prezesem Zarządu WR-SRH Mirosławem Mazurkiem oraz Prezesem KRIR Wiktorem Szmulewiczem. Następnie udali się do Zrzeszenia Producentów Owoców „Sun-Sad” w Nowych Grobicach (gminie Chynów) oraz zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego Binder International w Tarczynie.

Wiceprezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Władysław Piasecki, członek Zarządu Andrzej Górczyński i prezes Dolnośląskiej Izby Rolniczej Leszek Grala uczestniczyli w uroczystych obchodach 15-lecia Izby Rolniczej Republiki Czeskiej, które odbyły się 12 listopada w Brnie. Z okazji jubileuszu Zarząd KRIR przekazał list gratulacyjny oraz pamiątkowy medal. Należy zaznaczyć, że współpraca pomiędzy KRIR i Izbą Rolniczą Republiki Czeskiej trwa od 1999 r. W czerwcu 1999 r. odbyło się w Pradze pierwsze spotkanie ówczesnych prezesów – Józefa Waligóry i Vaclava Hlavačka, a już w sierpniu doszło do podpisania porozumienia o współpracy pomiędzy naszymi izbami. Wspólnie z Izbą Rolniczą Republiki Czeskiej byliśmy inicjatorami wielostronnej współpracy izb rolniczych grupy wyszehradzkiej.

W dniach 27-28 listopada prezes KRIR Wiktor Szmulewicz uczestniczył w międzynarodowej konferencji w Kijowie zatytułowanej „Ukraina w WTO: perspektywy biznesu rolnego”. W specjalnej sesji poświęconej doświadczeniom Polski wystąpili przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, KRIR oraz producentów branży zbożowej i mięsnej. Prezes W. Szmulewicz przedstawił wystąpienie nt. „Funkcjonowania polskiego sektora rolno-spożywczego w systemie WTO: polskie doświadczenia i praktyczne rady dla firm ukraińskich. Współpraca polsko-ukraińska: możliwe opcje.” Konferencja była okazją do promocji polskiego samorządu rolniczego i nawiązania kontaktów z przedstawicielami branży rolno-spożywczej Ukrainy i innych krajów członkowskich WTO.

W dniach 8-9 grudnia 2008 r. Litewska Unia Farmerów zorganizowała międzynarodową konferencję dla członków COPA-COGECA z nowych krajów członkowskich. Konferencja „Rola organizacji rolniczych w określaniu przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej” kierowaną do przedstawicieli Bułgarii, Estonii, Czech, Węgier, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Litwy. Podczas konferencji uczestnicy zastanawiali się nad przyszłością Wspólnej Polityki Rolnej i próbowali znaleźć powody, dla których interesy nowych państw członkowskich czasem nie są brane pod uwagę. Szukali sposobów, jakimi mogą posłużyć się różne organizacje rolnicze, żeby pomóc sobie wzajemnie w osiągnięciu swoich celów. W konferencji tej uczestniczył członek Zarządu KRIR Robert Jakubiec oraz przedstawiciele Zarządu Podlaskiej Izby Rolniczej z prezesem Tomaszem Gietkiem na czele.

24 listopada br. odbyło się w Brukseli posiedzenie grupy roboczej COPA-COGECA "Nasiennictwo", którego tematami była tegoroczna sytuacja rynkowa w krajach członkowskich Unii Europejskiej, systemy certyfikacji produkcji materiału kwalifikowanego, działania Komisji Europejskiej w ramach prac nad raportem dotyczącym uproszczeń wspólnotowego prawa regulującego rynek nasiennictwa oraz aktualny stan procesu zatwierdzania roślin genetycznie modyfikowanych do upraw w Unii Europejskiej. Na spotkaniu stanowisko polskich organizacji rolniczych w omawianych kwestiach przedstawiał Delegat do KRIR z Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego pan Bronisław Węglewski.

W dniach 4-5 grudnia delegacja Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z prezesem W. Szmulewiczem na czele uczestniczyła w posiedzeniu prezydium COPA w Brukseli. W porządku obrad znalazły się takie tematy jak: możliwy rozwój negocjacji w WTO, przyszłość WPR po 2013 roku, Zielona Księga dotycząca jakości, rola rolnictwa w walce ze zmianami klimatycznymi. W dyskusji na temat negocjacji WTO aktywnie brał udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz, który stwierdził, że obecna sytuacja rolnictwa pokazuje, iż otwarcie rynku UE na tanią żywność może doprowadzić do upadku całego sektora, którego ewentualne odbudowanie może okazać się niemożliwe. Dodał, że Unia Europejska nie może ratować przemysłu z opresji wywołanych kryzysem finansowym kosztem rolnictwa, które dla Wspólnoty powinno być strategiczną gałęzią gospodarki. W kontekście negocjacji należy pamiętać, że wobec ciągłego wzrostu światowego popytu na produkty rolno-spożywcze, niemal równolegle z kryzysem finansowym mamy do czynienia także z kryzysem żywnościowym. Tym bardziej dlatego ustępstwa w sektorze rolnym nie mogą być jedynie aktem jednostronnym Unii Europejskiej.

W listopadzie zakończony został trwający dokładnie rok przegląd Wspólnej Polityki Rolnej, którego celem była aktualizacja do obecnych warunków rynkowych założeń reformy funkcjonowania WPR z 2003 roku. Zarząd KRIR wielokrotnie wyrażał swoją opinię w tej sprawie podczas spotkań i konferencji, zarówno na arenie krajowej jak i międzynarodowej. Istotnym forum w tym zakresie był Komitet COPA, gdzie w trakcie posiedzeń Prezydium Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz przedstawiał opinię samorządu rolniczego wobec propozycji Komisji Europejskiej w tym zakresie.

Zarząd Krajowej Rady podjął działania zmierzające do nieodpłatnego uzyskania nieruchomości z zasobu Agencji Nieruchomości Rolnych w celu wykonywania zadań statutowych KRIR. W wyniku rozmów prowadzonych w omawianym okresie z przedstawicielami Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w Warszawie i w odpowiedzi na korespondencję w tej sprawie Oddział Terenowy Agencji w Warszawie przedstawił propozycje lokalizacji ww. nieruchomości, z których wybrano działkę w Parzniewie. Obecnie KRIR wystąpił z wnioskiem o poparcie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Załącznik:

wykaz projektów aktów prawnych do zaopiniowania w okresie sprawozdawczym