W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 18 października 2024 r., dotyczące zmiany przepisów emerytalno-rentowych Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło następujące wyjaśnienia.
Zwiększenie dostępu do rehabilitacji leczniczej dla osób uprawnionych do emerytury rolniczej.
W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwają prace legislacyjne mające na celu m.in. możliwość zwiększenia liczby rehabilitowanych emerytów w Centrach Rehabilitacji KRUS.
Rozwiązanie problemu dotyczącego zawieszania części uzupełniającej renty rolniczej w sytuacji posiadania gospodarstwa przez małżeństwo rolników, z których jeden jest rencistą a drugi z małżonków przechodzi na emeryturę.
Przesłanką zawieszenia wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej, na podstawie art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2024 r. poz. 90 i 1243), jest prowadzenie działalności rolniczej, a nie samo posiadanie lub dysponowanie własnością gospodarstwa. Zatem jeżeli małżonkowie nie prowadzą działalności rolniczej w posiadanym gospodarstwie rolnym, nie powinno być zawieszone świadczenie rentowe z ubezpieczenia społecznego rolników.
Umożliwienie rolnikowi ubezpieczonemu w ZUS opłacania składki emerytalnorentowej w KRUS.
Obecnie w Polsce jedynie rolnicy posiadają swój własny, odrębny system ubezpieczenia społecznego. Pozostałe grupy społeczno-zawodowe objęte są systemem powszechnym, realizowanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). U podstaw takiego podziału leży nie tylko specyfika pracy w gospodarstwie rolnym, ale także sposób finansowania systemu rolnego, który jest w ok. 90% finansowany z budżetu państwa. Z założenia ma on być dostępny tylko dla tych rolników, dla których działalność rolnicza jest jedynym źródłem utrzymania, tj. dla tych, którzy nie mają tytułu do ubezpieczenia powszechnego (np. z tytułu zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej, w tym pozarolniczej działalności gospodarczej).
Zmiana przepisów dot. świadczeń emerytalno-rentowych, przyznawanych przez KRUS, w sytuacji, gdy jeden ze współmałżonków jest płatnikiem w ZUS, a drugi w KRUS.
W przypadku, gdy rencista całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie, prowadzi działalność rolniczą z małżonkiem podlegającym ubezpieczeniu emerytalnorentowemu z mocy ustawy, do momentu przejścia małżonka na emeryturę rolniczą rencista uprawniony jest do pobierania świadczenia w pełnej wysokości. Jest to wyjątek od zasady i ma służyć temu, aby małżonek rencisty uzyskał wymagany staż emerytalny w zakresie ubezpieczenia społecznego rolników. Z chwilą przejścia małżonka na emeryturę i zaprzestania płacenia składek, renciście zostaje zawieszona część uzupełniająca renty rolniczej. Wobec tego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, rencista chcąc otrzymywać świadczenie w pełnej wysokości, powinien zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej. Dokonać tego może w każdej dozwolonej prawem formie, np. przez wydzierżawienie gospodarstwa rolnego, umowę darowizny, umowę o dożywocie, umowę sprzedaży.
Wzrost kwot emerytur rolniczych, zwiększenia rolnego do emerytury z ZUS oraz stawki dziennej zasiłku chorobowego.
W ubiegłym roku nastąpiła zmiana zasad waloryzacji rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych przez powiązanie wysokości emerytury podstawowej z KRUS z wysokością najniższej emerytury z ZUS a dla rolników, którzy opłacali podwójną lub dodatkową składkę, wprowadzono dodatek wynoszący 0,5% emerytury podstawowej za każdy pełny rok opłacania takich składek. W efekcie emerytury rolnicze ustalane są na dużo korzystniejszych zasadach.
Zasiłek chorobowy jest świadczeniem z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego, finansowanym w ramach Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników (FSUSR). Fundusz ten tworzony jest głównie ze składek ubezpieczonych i nie korzysta z dotacji budżetowej, jest samofinansujący. Znaczącą część środków z FSUSR stanowią wydatki właśnie na zasiłki chorobowe dla rolników i domowników.
Do pobrania:
Wystąpienie KRIR
Pismo MRiRW
